Lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản là thủ tục rất phổ biến trong thừa kế. Việc công chứng thỏa thuận phân chia di sản là yêu cầu bắt buộc trong một số trường hợp.
Vậy, trường hợp nào phải thực hiện công chứng và thủ tục công chứng như thế nào? Cùng tìm hiểu cụ thể thông qua nội dung dưới đây.
Di sản thừa kế là gì?
Khái niệm di sản thừa kế chưa được văn bản pháp luật nào đưa ra cụ thể mà hầu hết chỉ được nêu ra với cách liệt kê để xác định di sản gồm những tài sản nào. Khái niệm này đã được một số nhà khoa học đưa ra khi nghiên cứu pháp luật về thừa kế trên cơ sở một số phương diện nhất định.
Xét trên phương diện khoa học luật dân sự: Di sản thừa kế là toàn bộ tài sản thuộc quyền sở hữu của người chết để lại, là đối tượng của quan hệ dịch chuyển tài sản của người đó sang cho những người hưởng thừa kế, được nhà nước thừa nhận và bảo đảm thực hiện.
Điều 612 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định: “Di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác”.
Theo đó, di sản chính là các tài sản thuộc sở hữu của người để lại thừa kế lúc họ còn sống. Đó có thể là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản. Tài sản thuộc di sản được phân loại thành bất động sản và động sản. Bất động sản thuộc di sản thừa kế có thể bao gồm: tài sản khác gắn liền với đất đai, nhà ở, công trình xây dựng; tài sản khác theo quy định của pháp luật.
Quy định về thỏa thuận phân chia di sản
Khoản 1 điều 656 Bộ luật dân sự 2015 quy định như sau: Sau khi có thông báo về việc mở thừa kế hoặc di chúc được công bố, những người thừa kế có thể họp mặt để thoả thuận những việc sau đây:
Cử người quản lý di sản, người phân chia di sản, xác định quyền, nghĩa vụ của những người này, nếu người để lại di sản không chỉ định trong di chúc;
Cách thức phân chia di sản.
Theo quy định này, thì sau khi có thông báo mở thừa kế, những người thừa kế có thể tiến hành họp mặt.
Thỏa thuận phân chia di sản cũng chỉ trong phạm vi những người có quyền thừa kế, nghĩa là chỉ có chị dâu và mẹ bạn tham gia, tài sản là di sản thừa kế được phân chia cho hai người này. Nếu muốn phân chia di sản thừa kế cho bạn và được pháp luật thừa nhận, thì cần thực hiện qua 2 bước:
Bước 1: Khai nhận di sản thừa kế tại Phòng công chứng nơi có bất động sản.
Bước 2: Sau khi hoàn thành việc sang tên mẹ và chị dâu đối với thửa đất anh trai để lại, hai người sẽ tiến hành phân chia tài sản chung và tách thửa; đồng thời làm thủ tục chuyển nhượng hoặc tặng cho một phần thửa đất cho bạn.
Trình tự tiến hành khai nhận di sản thừa kế
Thủ tục khai nhận di sản thừa kế theo điều 57, điều 58 Luật công chứng 2014 và điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP ngày 15/03/2015 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật công chứng 2014 như sau:
– Những người cùng được hưởng di sản theo pháp luật nhưng thỏa thuận không phân chia di sản đó đến và yêu cầu công chứng văn bản khai nhận di sản tại Phòng công chứng nơi có đất;
– Công chứng viên phải kiểm tra để xác định người để lại di sản đúng là người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản và những người yêu cầu công chứng đúng là người được hưởng di sản; nếu thấy chưa rõ hoặc có căn cứ cho rằng việc để lại di sản và hưởng di sản là không đúng pháp luật thì từ chối yêu cầu công chứng hoặc theo đề nghị của người yêu cầu công chứng, công chứng viên tiến hành xác minh hoặc yêu cầu giám định;
– Việc thụ lý công chứng văn bản khai nhận di sản phải được niêm yết trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày niêm yết. Việc niêm yết do tổ chức hành nghề công chứng thực hiện tại trụ sở của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có bất động sản.
Sau khi nhận được bản niêm yết thừa kế có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã không có tranh chấp, khiếu kiện, Công chứng viên tiến hành ký kết văn bản khai nhận di sản.
Sau khi có văn bản này, những người thừa kế tiến hành thủ tục xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi có đất.
Khi đã có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên mẹ và chị dâu bạn, thì hai người phân chia tài sản chung, và thực hiện tách thửa cùng với tặng cho quyền sử dụng đất 1 phần thửa đất cho bạn.
Cần lưu ý là thửa đất sau khi tách phải đáp ứng đủ diện tích tổi thiểu được tách thửa theo quy định cụ thể tại địa phương nơi có đất.
Việc tách thửa được thực hiện theo quy trình sau:
Chuẩn bị hồ sơ gồm: Đơn đề nghị tách thửa theo Mẫu số 11/ĐK ban hành kèm theo Thông tư 24/2014/TT-BTNMT và Giấy chứng nhận đã cấp;
Nộp hồ sơ tại Sở tài nguyên và Môi trường;
Nhận kết quả.
Mẫu biên bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế mới nhất
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
THỎA THUẬN PHÂN CHIA DI SẢN THỪA KẾ
Hôm nay, vào lúc ……. giờ …… phút ……, (Ngày….tháng …..năm …..), tại………….,
Chúng tôi gồm :
Bên A :
Bà/Ông : …………………………………………………………………………………………………….
Ngày, tháng, năm sinh : ……………………………………………………………………………….
Chứng minh thư ND số : ………….do : ………………………………………………………….
Cấp ngày, tháng, năm : ……………………………………………………………………………….
Địa chỉ thường trú : …………………………………………………………………………………….
Là …………………………………………………………………………………………………………….
Bên B :
Bà/Ông :…………………………………………………………………………………………………….
Ngày, tháng, năm sinh :……………………………………………………………………………….
Chứng minh thư ND số : ……………..do : …………………………………………………….
Cấp ngày, tháng, năm : ………………………………………………………………………………
Địa chỉ thường trú : ……………………………………………………………………………………
Là ……………………………………………………………………………………………………………
Bên C :
Bà/Ông :……………………………………………………………………………………………………
Ngày, tháng, năm sinh :……………………………………………………………………………….
Chứng minh thư ND số : ……………..do : …………………………………………………….
Cấp ngày, tháng, năm : ………………………………………………………………………………
Địa chỉ thường trú : …………………………………………………………………………………….
Bà/Ông : …………………………………………………………………………………………………..
Ngày, tháng, năm sinh : ……………………………………………………………………………..
Chứng minh thư ND số : ……………..do : ……………………………………………………
Cấp ngày, tháng, năm :………………………………………………………………………………
Địa chỉ thường trú : ……………………………………………………………………………………
Bên E :
Bà/Ông :……………………………………………………………………………………………………
Ngày, tháng, năm sinh : ………………………………………………………………………………
Chứng minh thư ND số : ……………..do : …………………………………………………….
Cấp ngày, tháng, năm : ………………………………………………………………………………
Địa chỉ thường trú : ……………………………………………………………………………………
Chúng tôi là những người thừa kế theo di chúc (hoặc thừa kế theo pháp luật) của :
Ông/bà ………………chết ngày…………(có giấy Chứng tử số……….do Ủy ban nhân dân………..lập ngày………….). Tài sản thừa kế là………………. căn cứ theo các chứng từ sở hữu đã được cơ quan thẩm quyền cấp, gồm :
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
NỘI DUNG THỎA THUẬN
I/ ĐỐI VỚI TÀI SẢN THỪA KẾ LÀ BẤT ĐỘNG SẢN :
Điều 1: Đối tượng tài sản thừa kế:
Bất động sản toạ lạc tại số:…… đường………………….. phường(xã)……….
quận(huyện)………là di sản do Ông/Bà ………..chết để lại, có đặc điểm :……………
Đặc điểm nhà : (căn cứ bản vẽ hiện trạng do……lập….ngày……….)
– Loại nhà………cấp…….Cấu trúc :……………………..
– Diện tích khuôn viên :………………….
– Diện tích xây dựng :…………………….
– Diện tích sử dụng :………………………
Bằng thoả thuận này, các bên nhất trí phân chia bất động sản được xác định nêu trên đây như sau:
Bên A :
Bà/ Ông :
được quyền thừa kế và sở hữu phần nhà có đặc điểm sau :
– Loại nhà……….cấp……………………..Cấu trúc :………………..
– Diện tích khuôn viên :………………….
– Diện tích xây dựng :……………………
– Diện tích sử dụng :……………………..
Bên B :
Bà/Ông :
được quyền thừa kế và sở hữu phần nhà có đặc điểm sau :
– Loại nhà……….cấp ……………………….Cấp trúc :………….
– Diện tích khuôn viên :…………………..
– Diện tích xây dựng :……………………..
– Diện tích sử dụng : ……………………..
Bên C :
Bà/ Ông :
được quyền thừa kế và sở hữu phần nhà có đặc điểm sau :
– Loại nhà……….cấp……………………..Cấp trúc :………………..
– Diện tích khuôn viên :………………
– Diện tích xây dựng :…………………
– Diện tích sử dụng : ………………….
Bên D :
Bà/ Ông :
được quyền thừa kế và sở hữu phần nhà có đặc điểm sau :
– Loại nhà……….cấp…………………….Cấp trúc :…………………
– Diện tích khuôn viên :…………..
– Diện tích xây dựng :…………….
– Diện tích sử dụng : ……………..
Bên E :
Bà/ Ông :
được quyền thừa kế và sở hữu phần nhà có đặc điểm sau :
– Loại nhà……….cấp………………………Cấp trúc :…………………
– Diện tích khuôn viên :…………………….
– Diện tích xây dựng :……………………….
– Diện tích sử dụng : ………………………..
(xem thêm bản vẽ hiện trạng về phân chia di sản)
Điều 2 : Nội dung thỏa thuận
Các bên đã đồng ý nhận quyền sở hữu phần bất động sản nói trên như trong thực tế, cũng như đã miêu tả trong hợp đồng này.
Các bên chấp nhận các quy định về địa dịch thông hành, về lộ giới, quy hoạch về xây dựng, chỉnh trang đô thị, quy hoạch sử dụng đất vì lợi ích quốc gia trong tương lai.
Điều 3 :Thời gian giao nhận nhà
– Thời gian giao nhận nhà : …………………..
– Điều kiện giao nhà :……………………………..
Bên …….. phải giao cho bên …………… số tiền là ……………… đồng (nhằm bù đắp cho phần chênh lệch giữa diện tích được hưởng thừa kế với diện tích thừa kế được chia). Thời hạn thanh toán là :…………………………….
Bên ……. phải giao cho bên ………… số tiền là ………………… đồng (nhằm bù đắp cho phần chênh lệch giữa diện tích được hưởng thừa kế với diện tích thừa kế được chia). Thời hạn thanh toán là :
…………………………………………………………………………………………………
Bên ……. phải giao cho bên ………… số tiền là ………………… đồng (nhằm bù đắp cho phần chênh lệch giữa diện tích được hưởng thừa kế với diện tích thừa kế được chia). Thời hạn thanh toán là :
…………………………………………………………………………………………………
Các bên phải di chuyển người và đồ vật ra khỏi phần nhà và giao phần nhà cho bên nhận theo thoả thuận nêu trên, phải giao nhà cùng các tiện nghi như đồng hồ, điện, n ước, các công trình phụ sẵn có.
Các bên bảo đảm cho nhau về mặt pháp lý và thực tế được trọn quyền sở hữu phần nhà đã được thoả thuận phân chia nêu trên.
Điều 4 :Quyền và nghĩa vụ của các bên :
4.1.Các bên giao phần nhà cho nhau đúng hiện trạng, đúng thời gian quy định trong hợp đồng cho bên B; đồng thời giao đủ hồ sơ liên quan đến phần nhà nói trên, cùng các điều kiện đã nêu ở điều 3.
4.2.Phải bảo quản phần nhà trong thời gian chưa giao nhà, không được thế chấp, cho thuê hoặc hứa bán cho người khác.
4.3.Có nghĩa vụ tạo điều kiện thuận lợi cho các bên tiến hành trước bạ và cùng đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền.
4.4. Đóng thuế đầy đủ và đăng ký theo quy định.
Điều 5 :Cam kết của các bên :
– Căn nhà nêu trong hợp đồng này là thuộc quyền sở hữu hợp pháp của Ông/bà ………………..Các bên là những người thừa kế hợp pháp di sản do Ông/Bà ………….. chết để lại.
– Ngoài những người có tên ở trên, không còn ai khác được hưởng di sản do Ông/Bà ………………. chết để lại (Thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật)
– Nhà kể cả đất trong khuôn viên không bị tranh chấp về quyền sở hữu và quyền sử dụng.
– Nhà không bị xử lý bằng quyết định cơ quan Nhà nước có thẩm quyền mà chủ sở hữu chưa chấp hành.
– Đã xem xét và biết rõ tình trạng hiện hữu của căn nhà và quyền sử dụng đất trong khuôn viên kể cả giấy tờ chủ quyền nhà và bằng lòng nhận quyền sở hữu phần căn nhà nêu trên, đồng thời cam kết không khiếu nại gì đối với Công chứng viên ký tên dưới đây, vì đã tự nguyện nhận quyền sở hữu phần căn nhà nêu trên, đồng thới cam kết không khiếu nại gì đối với Công chứng viên ký tên dưới đây, vì đã tự nguyện nhận quyền sở hữu phần căn nhà trên cơ sở đã xem xét kỹ tình trạng thực tế của căn nhà.
II/ ĐỐI VỚI TÀI SẢN THỪA KẾ LÀ ĐỘNG SẢN :
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
Cam kết chung :
Hai bên cam kết thực hiện đầy đủ nội dung đã thoả thuận, trong quá trình ký kết, các bên không bị lừa dối, ép buộc hay đe dọa, không nhằm trốn trách trách nhiệm hay nghĩa vụ về tài sản, và những nội dung các bên thỏa thuận đều là đúng sự thật, và các bên sẽ chịu trách nhiệm hoàn toàn nếu nội dung trái với quy định của pháp luật.
Sau khi đọc lại lần cuối và hiểu rõ, các bên cùng ký tên dưới đây.
(Các bên ký và ghi rõ họ tên)
|
Bên A |
Bên B |
|
Bên C |
Bên D |
NGƯỜI LÀM CHỨNG 1 NGƯỜI LÀM CHÚNG 2
NGƯỜI LÀM CHỨNG 3 NGƯỜI LÀM CHỨNG 4
Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi về văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế.
Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại để được giải đáp và tư vấn hiệu quả nhất.
