Hộ kinh doanh cá thể là mô hình kinh doanh đơn giản và phổ biến tại Việt Nam. Trong bài viết này Luật Trần và Liên Danh sẽ hướng dẫn bạn chi tiết về hồ sơ, thủ tục đăng ký hộ kinh doanh cá thể và 7 lưu ý quan trọng cần biết để tránh rủi ro khi xin giấy phép đăng ký hộ kinh doanh
Hộ kinh doanh cá thể là gì
Hộ kinh doanh cá thể là cá nhân hoặc hộ gia đình được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh để tiến hành các hoạt động kinh doanh. Hộ kinh doanh có địa điểm kinh doanh cố định, không thường xuyên thuê lao động, không có con dấu, chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản đối với hoạt động kinh doanh.
Hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc một nhóm người gồm các cá nhân là công dân Việt Nam đủ 18 tuổi, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, hoặc một hộ gia đình làm chủ, chỉ được đăng ký kinh doanh tại một địa điểm, sử dụng dưới mười lao động và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh (Trước đây, quy định tại điều 66 Nghị định số 78/2015/NĐ-CP ngày 14/9/2015 của Chính phủ về đăng ký doanh nghiệp thay thế bởi điều 79, của Nghị định số 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp).
Điều kiện về địa chỉ đăng ký trụ sở hộ kinh doanh cá thể
– Chủ thể thành lập hộ kinh doanh phải là công dân Việt Nam đủ 18 tuổi, có năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự đầy đủ và các hộ gia đình. Khác với quyền thành lập doanh nghiệp thì người nước ngoài sẽ không có quyền thành lập hộ kinh doanh.
– Hộ kinh doanh phải kinh doanh những ngành, nghề không bị cấm kinh doanh.
Ngành, nghề bị cấm kinh doanh có thể thay đổi tùy thuộc vào sự phát triển kinh tế – xã hội của quốc gia và các cam kết của Việt Nam với quốc tế về mở cửa thị trường đầu tư kinh doanh.
– Hộ kinh doanh phải chuẩn bị vốn, tài sản vì hộ kinh doanh được thành lập với nghề nghiệp là kinh doanh nên bắt buộc phải có tài sản ban đầu để tạo dựng cơ sở vật chất cho hộ kinh doanh hoạt động.
– Điều kiện về tên riêng của hộ kinh doanh. Tên hộ kinh doanh bao gồm hai thành tố sau đây:
+ Loại hình “Hộ kinh doanh”;
+ Tên riêng của hộ kinh doanh.
Tên riêng được viết bằng các chữ cái trong bảng chữ cái tiếng Việt, các chữ F, J, z, w, có thể kèm theo chữ số, ký hiệu. Không được sử dụng từ ngữ, ký hiệu vi phạm truyền thống lịch sử, văn hoá, đạo đức và thuần phong mĩ tục của dân tộc để đặt tên riêng cho hộ kinh doanh. Hộ kinh doanh không được sử dụng các cụm từ “công ty”, “doanh nghiệp” để đặt tên hộ kinh doanh. Tên riêng hộ kinh doanh không được trùng với tên riêng của hộ kinh doanh đã đăng ký trong phạm vi huyện.
Ngành nghề kinh doanh của hộ kinh doanh cá thể
Vốn điều lệ hộ kinh doanh cá thể
Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP quy định:
“1. Hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ. Trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh thì ủy quyền cho một thành viên làm đại diện hộ kinh doanh. Cá nhân đăng ký hộ kinh doanh, người được các thành viên hộ gia đình ủy quyền làm đại diện hộ kinh doanh là chủ hộ kinh doanh.”
Theo đó, hộ kinh doanh do chủ hộ kinh doanh là cá nhân hoặc hộ gia đình bỏ vốn ra để thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình. Như vậy, vốn điều lệ của hộ kinh doanh không tách rời với tài sản của chủ hộ kinh doanh.
Theo Phụ lục III-1 Thông tư 01/2021/TT-BKHĐT, giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh phải có thông tin về số vốn điều lệ. Tuy nhiên, trước khi quyết định đăng ký số vốn điều lệ với cơ quan đăng ký kinh doanh, chủ hộ kinh doanh cần cân nhắc những vấn đề sau:
– Vốn điều lệ không ảnh hưởng tới quyền và nghĩa vụ của hộ kinh doanh. Mọi hộ kinh doanh dù có vốn điều lệ nhiều hay ít đều có quyền lợi và trách nhiệm bình đẳng như nhau.
– Vốn điều lệ nên được đăng ký phù hợp với ngành, nghề kinh doanh, quy mô và chiến lược kinh doanh của hộ kinh doanh.
– Nếu hộ kinh doanh chấm dứt hoạt động, sau khi đã dùng hết số vốn điều lệ để thanh toán các khoản nợ mà vẫn còn, chủ hộ kinh doanh phải dùng tài sản của mình để thanh toán hết các khoản nợ đó.
Hiện nay pháp luật không quy định số vốn điều lệ tối đa hay tối thiểu khi thành lập hộ kinh doanh cá thể. Việc đăng ký số vốn điều lệ bao nhiêu là tuỳ thuộc vào khả năng và quyết định của chủ hộ kinh doanh. Vốn điều lệ nên đăng ký ở mức vừa phải so với khả năng tài chính của chủ hộ kinh doanh.
Cơ quan đăng ký hộ kinh doanh cá thể
Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 87 Nghị định 01/2021/NĐ-CP cho biết: “Đăng ký hộ kinh doanh được thực hiện tại Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đặt trụ sở hộ kinh doanh”.
Vì vậy, sau khi chuẩn bị hoàn tất hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh, bạn cần đem nộp tại cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi hộ kinh doanh đặt trụ sở chính, thuộc phòng Tài chính – Kế hoạch thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện.
Lệ phí đăng ký hộ kinh doanh cá thể
Do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định (theo Thông tư 85/2019/TT-BTC). Thông thường, lệ phí đăng ký kinh doanh hộ cá thể là 100.000 đồng/lần.
Thời gian đăng ký hộ kinh doanh cá thể bao lâu
Thời gian đăng ký hộ kinh doanh cá thể đã được làm rõ trong Điều 28: Thời hạn cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy xác nhận về việc thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp thuộc Nghị định 78/2015/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp như sau:
- Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy xác nhận về vấn đề thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp trong thời hạn tối đa 3 ngày làm việc, tính từ ngày nhận được hồ sơ đăng ký hợp lệ.
- Nếu hồ sơ đăng ký thành lập hộ kinh doanh chưa hợp lệ, phòng Đăng ký kinh doanh phải có trách nhiệm thông báo tới người nộp hồ sơ về nội dung cần chỉnh sửa, bổ sung bằng văn bản trong thời hạn tối đa 3 ngày, tính từ ngày tiếp nhận hồ sơ. Trong đó, phòng Đăng ký kinh doanh phải ghi toàn bộ yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ, nộp trong một Thông báo yêu cầu sửa đổi hoặc bổ sung hồ sơ đăng ký doanh nghiệp.
- Nếu quá thời hạn nêu trên mà bạn vẫn chưa được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy xác nhận về việc thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp, chưa thay đổi được nội dung đăng ký doanh nghiệp trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, hoặc chưa nhận được thông báo yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ đăng ký doanh nghiệp thì bạn có quyền khiếu nại theo quy định của pháp luật hiện hành.
Vì vậy, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện sẽ cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh trong khoảng 3 ngày, tính từ ngày bạn nộp hồ sơ xin phép cấp giấy. Điều kiện để được cấp đó là:
- Ngành, nghề kinh doanh không nằm trong danh sách Nhà nước cấm.
- Tên hộ kinh doanh hợp lệ với những quy định về yêu cầu đặt tên doanh nghiệp.
- Chịu trách nhiệm nộp đầy đủ lệ phí đăng ký kinh doanh.
- Giấy xin phép đăng ký kinh doanh được điền đầy đủ thông tin và các giấy tờ kèm theo trong hồ sơ đăng ký kinh doanh được nộp đầy đủ.
Thủ tục đăng ký hộ kinh doanh cá thể
Thủ tục thành lập, đăng ký hộ kinh doanh gồm các bước cơ bản sau:
Bước 1: Gửi hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh đến cơ quan có thẩm quyên về đăng ký hộ kinh doanh.
Cá nhân, nhóm cá nhân hoặc người đại diện hộ gia đình gửi 01 bộ hồ sơ khi thành lập hộ kinh doanh đến cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đặt địa điểm kinh doanh.
Hồ sơ gồm: Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh.
Nội dung Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh gồm: Tên hộ kinh doanh, địa chỉ, địa điểm kinh doanh; số điện thoại, số fax, thư điện tử (nếu có); ngành, nghề kinh doanh; số vốn kinh doanh; số lao động; họ tên, chữ ký, địa chỉ nơi cư trú, số và ngày cấp Thẻ căn cước công dân hoặc Chứng minh nhân dân hoặc Hộ chiếu còn hiệu lực của các cá nhân thành lập hộ kinh doanh đối với hộ kinh doanh do nhóm cá nhân thành lập, của cá nhân đối với hộ kinh doanh do cá nhân thành lập hoặc đại diện hộ gia đình đối với trường hợp hộ kinh doanh do hộ gia đình thành lập.
Kèm theo Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh phải có bản sao hợp lệ Thẻ căn cước công dân hoặc Chứng minh nhân dân hoặc Hộ chiếu còn hiệu lực của các cá nhân tham gia hộ kinh doanh hoặc người đại diện hộ gia đình và bản sao hợp lệ biên bản họp nhóm cá nhân về việc thành lập hộ kinh doanh đối với trường hợp hộ kinh doanh do một nhóm cá nhân thành lập.
*Lưu ý:
– Khi đăng ký thành lập, đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh, hộ kinh doanh ghi ngành, nghề kinh doanh trên Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh. Quy định này sẽ gây khó khăn cho người thành lập hộ kinh doanh vì danh mục các ngành, nghề kinh doanh của Việt Nam trong thời điểm hiện nay chưa bao quát hết các ngành, nghề kinh doanh trong thực tế. Mặt khác, để người thành lập hộ kinh doanh tự xác định mã ngành, nghề kinh doanh và ghi vào Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh nhiều khi “vênh” với việc cơ quan đăng ký kinh doanh xác định mã ngành, nghề kinh doanh. Vì vậy, việc ghi mã ngành, nghề kinh doanh trong Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh cần phải có sự hỗ trợ từ phía cơ quan đăng ký kinh doanh và việc xây dựng danh mục ngành, nghề kinh doanh “chuẩn” trên phạm vi toàn quốc.
– Về nguyên tắc, giống như nguyên tắc thành lập doanh nghiệp, khi thành lập hộ kinh doanh thi người thành lập hộ kinh doanh tự kê khai hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính hợp pháp, trung thực và chính xác của các thông tin kê khai trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh.
Bước 2: Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện xem xét hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh để trả lời hộ kinh doanh về việc thành lập hộ kinh doanh.
Khi tiếp nhận hồ sơ, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện trao Giấy biên nhận và cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho hộ kinh doanh trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận hồ sơ nếu có đủ các điều kiện sau:
– Ngành, nghề kinh doanh không thuộc danh mục ngành, nghề cấm kinh doanh;
– Tên hộ kinh doanh dự định đăng ký phù họp với quy định của pháp luật;
– Nộp đủ lệ phí đăng ký theo quy định.
Trường hợp hồ sơ không hợp lệ, trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận hồ sơ, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện phải thông báo rõ nội dung cần sửa đổi, bổ sung bằng vãn bản cho người thành lập hộ kinh doanh.
Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện chịu trách nhiệm về tính hợp lệ của hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh, không chịu trách nhiệm về những vi phạm pháp luật của người thành lập hộ kinh doanh, hộ kinh doanh.
Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện là Phòng Tài chính – Kế hoạch thuộc UBND cấp huyện. Cơ quan đăng ký kinh doanh trực tiếp nhận hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh; xem xét tính hợp lệ của hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh và cấp hoặc từ chối cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh. Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh được cấp trên cơ sở thông tin trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh do người thành lập hộ kinh doanh tự khai và tự chịu trách nhiệm.
Các lưu ý khi đăng ký hộ kinh doanh cá thể:
Hộ kinh doanh có tư cách pháp nhân không
Được quy định tại Điều 74, Bộ luật Dân sự 2015, một tổ chức, nhóm người được công nhận là có tư cách khi thỏa mãn được 04 điều kiện được nêu sau đây:
– Được công nhận thành lập hợp pháp theo quy định của pháp luật.
– Tổ chức có cơ cấu hoạt động chặt chẽ.
– Có tài sản riêng, độc lập với cá nhân, pháp nhân khác và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của chính mình.
– Nhân danh bản thân tham gia quan hệ pháp luật một cách độc lập.
Dựa vào những quy định trên của pháp luật về tư cách pháp nhân, có thể nhận thấy rằng hộ kinh doanh cá thể đều không có đủ điều kiện để có tư cách pháp nhân. Do không có tư cách pháp nhân nên hộ kinh doanh khi hoạt động sẽ không có con dấu riêng, không có văn phòng đại diện, không có chi nhánh khác và không thực hiện các quyền và nghĩa vụ của các doanh nghiệp khác.
Thuế hộ kinh doanh cá thể nộp như thế nào
+ Bước 1: Doanh nghiệp dựa theo quy định xác định mức thuế môn bài phải nộp trong năm
+ Bước 2: Lựa chọn cách kê khai thuế môn bài:
+ Bước 3: Nộp trực tiếp tại Cơ quan thuế
+ Bước 4: Tiến hành nộp tờ khai thuế môn bài
Quy định trường hợp nộp thuế trực tiếp tại Nghị định 139/2016/NĐ-CP, Nghị định số 20/2020, Nghị định 126/2020, Thông tư 302/2016 và Thông tư 80/2021 như sau:
- Người nộp thuế phải nộp hồ sơ khai lệ phí môn bài tại cơ quan thuế đã đăng ký quản lý trực tiếp.
- Với trường hợp người nộp thuế có nhiều địa điểm kinh doanh trên nhiều địa bàn Tỉnh thành thì địa điểm nộp thuế là cơ quan thuế tại đơn vị phụ thuộc hoặc địa điểm kinh doanh.
Nên lập hộ kinh doanh cá thể hay thành lập công ty
Rất khó câu hỏi Nên thành lập công ty hay hộ kinh doanh cá thể một cách chính xác. Bởi mỗi loại hình điều có ưu và nhược điểm khác nhau. Quyết định nên mở hộ kinh doanh hay công ty phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm quy mô hoạt động, quản lý tài sản, trách nhiệm pháp lý, và mục tiêu kinh doanh cụ thể của bạn. Để đưa ra lựa chọn chính xác, nên tham khảo ý kiến của chuyên gia pháp lý hoặc tư vấn doanh nghiệp để đảm bảo hiểu rõ các ưu và nhược điểm của từng hình thức doanh nghiệp.
Nếu có định hướng phát triển và mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh trong tương lai thì thành lập công ty hay doanh nghiệp là sự lựa chọn phù hợp nhất. Còn nếu chỉ có nhu cầu kinh doanh với quy mô nhỏ lẻ, số vốn ít, đơn giản và dễ dàng quản lý thì thành lập hộ kinh doanh cá thể sẽ là hình thức kinh doanh thích hợp với từng cá nhân hoặc hộ gia đình.
Trong thực tế quyết định lựa thành lập hộ kinh doanh hay doanh nghiệp tùy thuộc vào quy mô, nhu cầu và năng lực kinh tế, bạn nên chọn cho mình hình thức kinh doanh thích hợp với mình nhất.
Dịch vụ thành lập hộ kinh doanh cá thể
Hộ kinh doanh thường muốn tự mình thực hiện việc đăng ký kinh doanh. Tuy nhiên để chuẩn bị hồ sơ cũng như thực hiện các thủ tục thành lập thì sẽ tốn nhiều thời gian và công sức nếu không tìm hiểu kĩ. Đôi khi, trong quá trình thực hiện rất dễ gặp phải những vướng mắc như:
- Không có nhiều thời gian để tự mình thực hiện
- Vướng mắc khi soạn thảo và nộp hồ sơ
- Khi hồ sơ gặp trục trặc cần sửa đổi bổ sung, thường người không có kinh nghiệm sẽ rất lúng túng khi giải quyết.
- Đại diện khách hàng thực hiện thủ tục thành lập hộ kinh doanh cá thể tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
- Tư vấn các vấn đề phát sinh trong quá trình hoạt động của hộ kinh doanh;
- Hỗ trợ tư vấn các vấn đề về đăng ký nhãn hiệu, các vấn đề về thuế, các giấy phép có liên quan trong hoạt động của hộ kinh doanh cá thể.
Đội ngũ chuyên viên pháp lý với chuyên môn cao, làm việc chuyên nghiệp, có trách nhiệm. Chúng tôi hân hạnh cung cấp cho quý khách dịch vụ đăng ký kinh doanh công ty nhanh gọn và hiệu quả. Không chỉ hỗ trợ, tư vấn cho khách hàng các vấn đề liên quan. Mà còn giúp khách hàng chuẩn bị tất cả tài liệu, giấy tờ cho hồ sơ. Không những thế, các khâu nộp hồ sơ hay nhận kết quả cũng được thực hiện trong dịch vụ này.
Như vậy, trên đây là toàn bộ thông tin và nội dung tư vấn pháp luật của Luật Trần và Liên Danh liên quan đến thủ tục đăng ký hộ kinh doanh cá thể. Mọi thắc mắc xin liên hệ qua Hotline: Công ty luật để được giải đáp tận tình và nhanh chóng nhất.
