Tội phá hoại tài sản

Mặc dù yếu tố động cơ không thuộc vào dấu hiệu để xác định tội danh hủy hoại tài sản của người khác. Nhưng đây cũng được xem là nguồn thu thập chứng cứ, thông tin hiệu quả để chứng minh cho động cơ phạm tội. Dựa vào điều này pháp luật có thể theo dõi diễn biến tâm lý của người phạm tội, là cơ sở để xác định, hình thành nên tính chất nguy hiểm của hành vi phạm tội.

Về mặt khách thể của tội phạm – Điều 178 Bộ luật Hình sự

Về mặt khách thể, hành vi hủy hoại tài sản có thể xâm phạm đến quan hệ sở hữu của chủ tài sản với tài sản bị thiệt hại, mà không ảnh hưởng gì đến quan hệ nhân thân của chủ sở hữu tài sản.

Về mặt chủ thể của tội phạm – Điều 178 Bộ luật Hình sự

Chủ thể thực hiện hành vi gây tổn hại đến tài sản người khác được xác định là người phải từ đủ 14 tuổi trở lên.

Tuy nhiên, theo quy định, căn cứ vào Điều 12 Bộ luật hình sự năm 2015, được sửa đổi bởi khoản 3 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung thêm một số điều của Bộ luật hình sự năm 2015, người thực hiện hành vi phạm tội phải từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi, chỉ phải chịu trách nhiệm và xử phạt theo luật hình sự đối với tội hủy hoại tài sản của người khác nếu khung hình phạt được quy định tại khoản 3, 4, Điều 178 Bộ luật Hình sự năm 2015, vì đây là những hành vi thuộc phạm vi tội phạm vi nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.

Còn người phạm tội từ đủ 16 tuổi trở lên nếu có hành vi gây thiệt hại đến tài sản người khác thì phải chịu trách nhiệm, chấp nhận xử phạt về mặt hình sự.

Mức hình phạt tội phá hoại tài sản Điều 178 Bộ luật Hình sự

Người thực thi pháp luật sẽ căn cứ vào tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội để từ đó truy cứu, xử phạt người phạm tội phải có trách nhiệm về mặt hình sự về tội gây thiệt hại, hủy hoại tài sản của người khác theo các mức độ, khung hình cụ thể như sau:

Mức hình phạt tại khoản 1 Điều 178 Bộ Luật hình sự: Người phạm tội sẽ bị phạt tiền từ khoảng 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, bị đưa vào cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc chịu mức hình phạt từ 6 tháng đến 3 năm tù.

+ Giá trị tài sản bị thiệt hại được xác định trong tầm giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng.

+ Giá trị tài sản bị thiệt hại từ 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp: tài sản bị hủy hoại là di vật, cổ vật có giá trị, là phương tiện kiếm sống, nguồn thu nhập chính của nạn nhân và gia đình nạn nhân, hoặc người phạm tội đã bị xử phạt, chịu trách nhiệm hành chính hoặc bị kết án về tội này nhưng chưa được xóa tiền sự, xóa án tích. Hoặc thuộc vào trường hợp hành vi hủy hoại tài sản ảnh hưởng đến an ninh trật tự xã hội.

Mức hình phạt tại khoản 2 Điều 178 Bộ Luật hình sự: Người phạm tội có thể bị phạt tù 2 năm đến 7 năm tù.

Đối với các trường hợp:

+ Tài sản có trị giá thiệt hại từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng.

+ Người phạm tội thực hiện hành vi gây án theo tổ chức, có đồng phạm.

+ Người phạm tội thực hiện hành vi với mánh khóe, chiêu trò, thủ đoạn nguy hiểm hoặc lợi dụng những chất gây nguy hiểm về cháy nổ để thực hiện hành vi phạm.

Ví dụ: vốn có mâu thuẫn, xích mích cá nhân từ trước, ông A muốn phá hoại, làm hỏng chiếc xe ô tô mới mua của ông B. Để thực hiện hành vi này, ông A đã lên kế hoạch, mua xăng rồi đột nhập vào nhà ông B và làm nổ chiếc xe. Tuy nhiên, hành vi dùng xăng đốt của ông A không chỉ ảnh hưởng đến tài sản là chiếc xe của ông B, mà nó còn gây tổn hại, ảnh hưởng đến một số tài sản khác của ông B. Trường hợp này, hành vi cố ý hủy hoại tài sản của ông A được đánh giá là có sử dụng các chất gây nguy hiểm làm cháy nổ trong việc thực hiện hành vi phạm tội.

+ Người phạm tội đã từng thực hiện hành vi gây án trước đó, nhưng vẫn tiếp tục phạm tội không có dấu hiệu hối cải.

+ Người phạm tội thực hiện hành vi hủy hoại tài sản người khác nhưng nhằm mục đích giúp che giấu đồng phạm hoặc những tội phạm khác.

+ Tội phạm hủy hoại tài sản của người khác xuất phát từ động cơ riêng.

Mức hình phạt tại khoản 3 Điều 178 Bộ Luật hình sự: Phạm nhân có thể bị phạt từ 5 năm đến 10 năm tù giam.

Mức hình phạt tại khoản 4 Điều 178 Bộ Luật hình sự: Người phạm tội hủy hoại, gây hư tổn nặng nề đối với tài sản mang giá trị thiệt hại từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng sẽ bị phạt từ 10 năm đến 20 năm tù giam. Nếu có hành vi hủy hoại tài sản của người khác mà trị giá tài sản bị thiệt hại từ 500.000.000 đồng trở lên.

Luật sư hình sự tư vấn các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của hành vi phá hoại tài sản của người khác 

Bên cạnh định khung hình phạt của tội danh, khi xét xử vụ án Hình sự, Thẩm phán sẽ xem xét tới những căn cứ làm giảm hình phạt cho bị cáo theo quy định của pháp luật. Đó là dựa trên chính sách khoan hồng và nhân đạo của nhà nước và Luật pháp.

Theo quy định của Bộ Luật Hình sự, các tình tiết giảm nhẹ luật định được quy định tại điều 51 BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), cụ thể như sau:

Người phạm tội đã ngăn chặn hoặc làm giảm bớt tác hại của tội phạm;

Người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả;

Phạm tội trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng;

Phạm tội trong trường hợp vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết;

Phạm tội trong trường hợp vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội;

Phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra;

Phạm tội vì hoàn cảnh đặc biệt khó khăn mà không phải do mình tự gây ra;

Phạm tội nhưng chưa gây thiệt hại hoặc gây thiệt hại không lớn;

Phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng;

Phạm tội vì bị người khác đe dọa hoặc cưỡng bức;

Phạm tội trong trường hợp bị hạn chế khả năng nhận thức mà không phải do lỗi của mình gây ra;

Phạm tội do lạc hậu;

Người phạm tội là phụ nữ có thai;

Người phạm tội là người đủ 70 tuổi trở lên;

Người phạm tội là người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng;

Người phạm tội là người có bệnh bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình;

Người phạm tội tự thú;

Người phạm tội thành khẩn khai báo hoặc ăn năn hối cải;

Người phạm tội tích cực giúp đỡ các cơ quan có trách nhiệm phát hiện hoặc điều tra tội phạm;

Người phạm tội đã lập công chuộc tội;

Người phạm tội là người có thành tích xuất sắc trong sản xuất, chiến đấu, học tập hoặc công tác;

Người phạm tội là cha, mẹ, vợ, chồng, con của liệt sỹ, người có công với cách mạng.

Khi quyết định hình phạt, Tòa án có thể coi đầu thú hoặc tình tiết khác là tình tiết giảm nhẹ, nhưng phải ghi rõ lý do giảm nhẹ trong bản án. Các tình tiết giảm nhẹ đã được Bộ luật này quy định là dấu hiệu định tội hoặc định khung thì không được coi là tình tiết giảm nhẹ trong khi quyết định hình phạt.

Như vậy, khi làm việc với cơ quan chức năng, người phạm tội phải thành khẩn khai báo và hợp tác để được hưởng chính sách khoan hồng của nhà nước. Bên cạnh đó, cần có sự tham gia của Luật sư bào chữa cho bị cáo. Việc góp mặt của luật sư khi tham gia vụ án với tư cách người bào chữa không chỉ xác định chính xác tội danh mà còn khai thác tối đa các tình tiết giảm nhẹ hình phạt cho bị can, bị cáo.