Làm thêm giờ hay tăng ca là yêu cầu công việc gần như hiển nhiên ở nhiều ngành nghề để đáp ứng với khối lượng và chất lượng công việc ngày càng cao. Nhiều doanh nghiệp cố tình quên hoặc chậm trả lương làm thêm giờ cho công nhân.
Tăng ca là gì?
Tăng ca hay còn được gọi là làm thêm giờ. Tăng ca có thể do nhiều nguyên nhân, như khối lượng công việc tăng theo mùa, sự cố phát sinh, thiếu nhân lực,… Người lao động tăng ca sẽ được hưởng lương tăng ca theo quy định của pháp luật và chính sách của doanh nghiệp.
Căn cứ khoản 1 Điều 107 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:
Làm thêm giờ
Thời gian làm thêm giờ là khoảng thời gian làm việc ngoài thời giờ làm việc bình thường theo quy định của pháp luật, thỏa ước lao động tập thể hoặc nội quy lao động.
Theo đó, thời gian làm thêm giờ là khoảng thời gian làm việc ngoài thời giờ làm việc bình thường theo quy định của pháp luật, thỏa ước lao động tập thể hoặc nội quy lao động.
Có bắt buộc người lao động phải làm tăng ca không?
Căn cứ khoản 2 Điều 107 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:
Làm thêm giờ
Người sử dụng lao động được sử dụng người lao động làm thêm giờ khi đáp ứng đầy đủ các yêu cầu sau đây:
a) Phải được sự đồng ý của người lao động;
b) Bảo đảm số giờ làm thêm của người lao động không quá 50% số giờ làm việc bình thường trong 01 ngày; trường hợp áp dụng quy định thời giờ làm việc bình thường theo tuần thì tổng số giờ làm việc bình thường và số giờ làm thêm không quá 12 giờ trong 01 ngày; không quá 40 giờ trong 01 tháng;
c) Bảo đảm số giờ làm thêm của người lao động không quá 200 giờ trong 01 năm, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này.
Theo đó, khi người sử dụng muốn sử dụng người lao động để làm thêm giờ thì phải được sự đồng ý của người lao động.
Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp ngoại lệ mà người lao động không được từ chối làm thêm giờ, cụ thể được quy định tại Điều 108 Bộ luật Lao động 2019 như sau:
Làm thêm giờ trong trường hợp đặc biệt
Người sử dụng lao động có quyền yêu cầu người lao động làm thêm giờ vào bất kỳ ngày nào mà không bị giới hạn về số giờ làm thêm theo quy định tại Điều 107 của Bộ luật này và người lao động không được từ chối trong trường hợp sau đây:
Thực hiện lệnh động viên, huy động bảo đảm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh theo quy định của pháp luật;
Thực hiện các công việc nhằm bảo vệ tính mạng con người, tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng ngừa, khắc phục hậu quả thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm và thảm họa, trừ trường hợp có nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe của người lao động theo quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động.
Như vậy, công ty chỉ bắt buộc người lao động làm thêm giờ (người lao động không được từ chối) trong những trường hợp sau:
– Thực hiện lệnh động viên, huy động bảo đảm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh theo quy định của pháp luật;
– Thực hiện các công việc nhằm bảo vệ tính mạng con người, tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng ngừa, khắc phục hậu quả thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm và thảm họa, trừ trường hợp có nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe của người lao động theo quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động.
Tiền lương tăng ca được tính như thế nào?
Căn cứ Điều 98 Bộ luật Lao động 2019 quy định về tiền lương làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm, cụ thể như sau:
Tiền lương làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm
Người lao động làm thêm giờ được trả lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc đang làm như sau:
a) Vào ngày thường, ít nhất bằng 150%;
b) Vào ngày nghỉ hằng tuần, ít nhất bằng 200%;
c) Vào ngày nghỉ lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương, ít nhất bằng 300% chưa kể tiền lương ngày lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương đối với người lao động hưởng lương ngày.
Người lao động làm việc vào ban đêm thì được trả thêm ít nhất bằng 30% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc của ngày làm việc bình thường.
Người lao động làm thêm giờ vào ban đêm thì ngoài việc trả lương theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, người lao động còn được trả thêm 20% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc làm vào ban ngày của ngày làm việc bình thường hoặc của ngày nghỉ hằng tuần hoặc của ngày nghỉ lễ, tết.
Chính phủ quy định chi tiết Điều này.
Theo đó, người lao động làm thêm giờ được trả lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc đang làm như sau:
– Vào ngày thường, ít nhất bằng 150%;
– Vào ngày nghỉ hằng tuần, ít nhất bằng 200%;
– Vào ngày nghỉ lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương, ít nhất bằng 300% chưa kể tiền lương ngày lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương đối với người lao động hưởng lương ngày.
Người lao động làm việc vào ban đêm thì được trả thêm ít nhất bằng 30% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc của ngày làm việc bình thường.
Người lao động làm thêm giờ vào ban đêm thì ngoài việc trả lương theo quy định, người lao động còn được trả thêm 20% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc làm vào ban ngày của ngày làm việc bình thường hoặc của ngày nghỉ hằng tuần hoặc của ngày nghỉ lễ, tết.
Theo đó, tiền lương làm thêm giờ sẽ được tính theo công thức sau:
Tiền lương làm thêm giờ = (Tiền lương giờ thực trả của ngày làm việc bình thường) x (Mức ít nhất 150% hoặc 200% hoặc 300%) x (Số giờ làm thêm)
Tại sao phải tăng ca?
Người làm tăng ca sẽ ít thời gian nghỉ ngơi hơn nhưng thực tế không chỉ các công ty mà nhiều người rất háo hức được làm thêm. Lý do là vì:
Đối phó với khối lượng công việc tăng theo mùa
Khối lượng công việc đôi khi tăng và đôi khi giảm đáng kể. Để tối ưu hóa chi phí nhân sự và quản lý nhân viên hiệu quả, các công ty chỉ thuê một số lượng nhân sự vừa đủ. Đảm bảo khi ít việc thì nhân viên yên tâm làm việc, khi nhiều việc thì nhiều nhân viên dù phải tăng ca trong một thời gian nhất định cũng có thể hoàn thành công việc.
Cần tăng ca nếu có sự cố
Trong những trường hợp khẩn cấp như hư hỏng máy móc, kho bị ngập nước, cần chuyển nguyên vật liệu gấp… Lúc này, nhân lực của các bộ phận liên quan phải tích cực tăng ca để tránh ảnh hưởng đến tiến độ sản xuất của các bộ phận khác. Đây là trường hợp tăng giá hiếm gặp, có công ty sẽ tính lương làm thêm giờ, có công ty thì không, vì thu nhập hàng tháng của những nhân viên bộ phận này đã bao gồm tiền lương phụ trách.
Thiếu hụt nhân lực
Doanh nghiệp tuyển thêm nhân sự nhưng vẫn chưa tuyển được, buộc nhân viên bị bỏ lại phía sau ở các phòng ban phải đảm nhận thêm khối lượng công việc và thời gian làm việc kéo dài hơn so với giờ làm việc bình thường.
Cải thiện hình ảnh trong lòng ban lãnh đạo
Mặc dù nhân viên đã được tuyển dụng chính thức nhưng nguy cơ sa thải vẫn có thể tồn tại. Để cải thiện hình ảnh trong lòng ban lãnh đạo, tăng khả năng cạnh tranh với các đồng nghiệp khác và không để tên mình xuất hiện trong danh sách sa thải, nhân viên sẵn sàng nhận thêm việc, làm thêm giờ để hoàn thành. công việc được giao nhiều nhất.
Tăng lương cao
Chính vì vậy nhiều công nhân hăng hái tăng ca. Ngoài thu nhập từ giờ hành chính, thu nhập kiếm được nhiều khi không đủ chi trả tiền nhà trọ, tiền điện nước, tiền học cho con, tiền nghỉ ốm đau… Tiền làm thêm giờ là khoản thu nhập bổ sung có tác động lớn đến quỹ tài chính của người lao động. Doanh nghiệp tính toán lịch làm việc để mỗi nhân viên làm thêm giờ vừa đủ để bảo vệ sức khỏe. Dù muốn tăng ca nhưng nhiều công ty không đồng ý.
Thời giờ làm thêm
Điều 107 Luật Lao động 2019 quy định việc làm thêm giờ phải đảm bảo các quy định sau:
Theo quy định về thời giờ làm việc bình thường trong ngày thì số giờ làm thêm ngày 01 không quá 50% so với số giờ làm việc bình thường.
Theo quy định về số giờ làm việc bình thường trong tuần thì tổng 01 ngày (số giờ làm việc bình thường + số giờ làm thêm) không quá 12 giờ, 01 tháng không quá 40 giờ;
Tổng số giờ làm thêm trong một năm đối với trường hợp lao động phổ thông không quá 200 giờ
Đối với người lao động làm ngành, nghề, công việc đặc biệt thì tổng số giờ làm thêm trong năm 2001 không quá 300 giờ và phải thông báo bằng văn bản cho cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố. .Những vị trí này bao gồm:
Sản xuất, gia công và xuất khẩu hàng dệt may, da giày, điện, điện tử, chế biến nông, lâm, muối, thủy sản
Sản xuất, cung cấp điện, thông tin liên lạc, lọc dầu; cấp thoát nước
Giải quyết những công việc đòi hỏi nhân lực có chuyên môn kỹ thuật chất lượng cao mà thị trường lao động không cung ứng kịp.
Do tính thời vụ, kịp thời của nguyên vật liệu, sản phẩm, phải xử lý những công việc khẩn cấp không thể trì hoãn hoặc do các yếu tố khách quan không lường trước được như thời tiết, thiên tai, hỏa hoạn, địch họa, thiếu điện, thiếu nguyên liệu, sự cố kỹ thuật dây chuyền sản xuất
Các trường hợp khác do chính phủ quy định.
Làm thêm (làm thêm) là hoạt động sẽ xuất hiện ở hầu hết mọi doanh nghiệp, mọi ngành nghề trong thời đại cạnh tranh cao như hiện nay. Làm thêm giờ được pháp luật bảo vệ, nhưng phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của Luật Lao động 2019 về làm thêm giờ.
Trên đây là tất cả thông tin được cung cấp bởi công ty luật Trần và Liên Danh về Tăng ca là gì? Có bắt buộc người lao động phải làm tăng ca không? Nếu quý vị có bất kỳ câu hỏi nào hoặc cần hỗ trợ về các vấn đề pháp lý khác, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline. Chúng tôi sẽ nhanh chóng hỗ trợ và trả lời mọi thắc mắc của quý vị.