Thuế có những ý nghĩa và đóng góp vai trò quan trọng đối với nhiều lĩnh vực cụ thể của đời sống xã hội. Chúng ta thường nhắc đến thuế thư một như một khoản tiền công quỹ phải nộp cho nhà nước mà rất ít ai hiểu tường tận về nó. Có nhiều vấn đề xoay quanh lĩnh vực thế và chúng ta có thể kể đến hồ sơ khai thuế. Chắc hẳn hiện nay vẫn còn nhiều người chưa hiểu rõ về thuật ngữ này.
Hồ sơ khai thuế là gì?
Ta hiểu về hồ sơ khai thuế như sau:
Hồ sơ khai thuế được hiểu cơ bản chính là tờ khai thuế và các chứng từ, tài liệu liên quan được sử dụng nhằm làm căn cứ để từ đó có thể xác định nghĩa vụ thuế của các chủ thể là những người nộp thuế với ngân sách nhà nước do người nộp thuế lập và gửi đến cơ quan quản lý thuế bằng phương thức điện tử hoặc giấy.
Các chủ thể là những người nộp thuế phải khai tờ khai thuế, bảng kê, phụ lục (nếu có) theo đúng mẫu quy định của Bộ trưởng Bộ Tài chính và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, trung thực, đầy đủ các nội dung trong tờ khai thuế, bảng kê, phụ lục; nộp đầy đủ các chứng từ, tài liệu quy định trong hồ sơ khai thuế với cơ quan quản lý thuế. Đối với một số loại giấy tờ trong hồ sơ khai thuế mà Bộ Tài chính không ban hành mẫu nhưng pháp luật có liên quan có quy định mẫu thì thực hiện theo quy định của pháp luật có liên quan. Cụ thể ta có thể kể đến như hồ sơ khai thuế giá trị gia tăng theo tháng, theo quý, hồ sơ khai thuế thu nhập cá nhân theo tháng, theo quý…..
Ý nghĩa của việc quy định về hồ sơ khai thuế:
Hồ sơ khai thuế và hồ sơ khai bổ sung trên thực tế chính là căn cứ để các chủ thể là những người nộp thuế tự tính số tiền thuế phải nộp, số tiền thuế phải nộp bổ sung, tiền chậm nộp (nếu có) và nộp tiền vào ngân sách nhà nước theo quy định . Cơ quan quản lý thuế thực hiện ấn định thuế theo quy định trong trường hợp phát hiện các chủ thể là người nộp thuế khai không đầy đủ, không chính xác về căn cứ tính thuế, số tiền thuế phải nộp trong hồ sơ khai thuế.
Cơ quan quản lý thuế căn cứ hồ sơ khai thuế của các chủ thể là người nộp thuế, thông tin của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và các thông tin quản lý thuế để tính số tiền thuế phải nộp và thông báo số tiền thuế phải nộp cho người nộp thuế theo quy định.
Cơ quan thuế căn cứ vào hồ sơ khai thuế của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán và các thông tin quản lý thuế để nhằm mục đích từ đó có thể xác định mức thuế khoán theo quy định.
Các loại hồ sơ khai thuế:
Hồ sơ khai thuế cũng sẽ tương ứng với từng loại thuế, người nộp thuế, phù hợp vơi phương pháp tính thuế, kỳ tính thuế (tháng, quý, năm, từng lần phát sinh hoặc quyết toán).
Trường hợp cùng một loại thuế mà chủ thể là người nộp thuế có nhiều hoạt động kinh doanh thì thực hiện khai chung trên một hồ sơ khai thuế, trừ các trường hợp cụ thể được nêu như sau:
– Chủ thể là người nộp thuế có nhiều hoạt động kinh doanh trong đó có hoạt động xổ số kiến thiết, xổ số điện toán thì phải lập hồ sơ khai thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt, lợi nhuận sau thuế riêng cho hoạt động xổ số kiến thiết, xổ số điện toán.
– Chủ thể là người nộp thuế có nhiều hoạt động kinh doanh trong đó có hoạt động mua bán, chế tác vàng, bạc, đá quý thì phải lập hồ sơ khai thuế giá trị gia tăng riêng cho hoạt động mua bán, chế tác vàng, bạc, đá quý.
– Chủ thể là người nộp thuế có khoản thu hộ do cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao thì phải lập hồ sơ khai thuế giá trị gia tăng riêng cho hoạt động thu hộ.
– Chủ thể là người nộp thuế đang hoạt động có dự án đầu tư thuộc diện được hoàn thuế giá trị gia tăng thì phải lập hồ sơ khai thuế giá trị gia tăng riêng cho từng dự án đầu tư; đồng thời phải bù trừ số thuế giá trị gia tăng của hàng hóa, dịch vụ mua vào sử dụng cho từng dự án đầu tư với số thuế giá trị gia tăng phải nộp (nếu có) của hoạt động, kinh doanh đang thực hiện cùng kỳ tính thuế.
– Chủ thể là người nộp thuế được giao quản lý hợp đồng hợp tác kinh doanh với tổ chức nhưng không thành lập pháp nhân riêng thì thực hiện khai thuế riêng đối với hợp đồng hợp tác kinh doanh theo thỏa thuận tại hợp đồng hợp tác kinh doanh.
Các loại hồ sơ khai thuế cơ bản theo một số tiêu chí nhất định (theo kỳ kê khai) cụ thể đó chính là:
– Hồ sơ khai thuế đôi với loại thuế khai và nộp theo tháng là tờ khai thuế tháng.
– Hồ sơ khai thuế đối với loại thuế khai và nộp theo quý là tờ khai thuế quý.
– Hồ sơ khai thuế đối với loại thuế có kỳ tính thuế theo nám bao gồm:
+ Hồ sơ khai thuế năm gồm tờ khai thuế nám và các tài liệu khác có liên quan đến xác định số tiền thuế cần phải nộp.
+ Hồ sơ khai quyết toán thuế khi kết thúc năm gồm tờ khai quyết toán thuế năm, báo cáo tài chính năm, tờ khai giao dịch liên kết; các tài liệu khác có liên quan đến quyết toán thuế.
– Hồ sơ khai thuế đốì với loại thuế khai và nộp theo từng lần phát sinh nghĩa vụ thuế bao gồm:
+ Tờ khai thuế.
+ Hóa đơn, hợp đồng và chứng từ khác có liên quan đến nghĩa vụ thuế theo quy định của pháp luật.
– Đốì với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thì hồ sơ hải quan theo quy định của Luật Hải quan được sử dụng làm hồ sơ khai thuế.
– Hồ sơ khai thuế đối với trường hợp chấm dứt hoạt động, chấm dứt hợp đồng, chuyển đổi loại hình doanh nghiệp, tổ chức lại doanh nghiệp bao gồm:
+ Tờ khai quyết toán thuế.
+ Báo cáo tài chính đến thời điểm chấm dứt hoạt động hoặc chấm dứt hợp đồng hoặc chuyển đổi loại hình doanh nghiệp hoặc tổ chức lại doanh nghiệp.
+ Tài liệu khác có liên quan đến quyết toán thuế.
– Báo cáo lợi nhuận liên quốc gia trong trường hợp người nộp thuế là công ty mẹ tốì cao của tập đoàn tại Việt Nam có phát sinh giao dịch liên kết xuyên biên giới và có mức doanh thu hợp nhất toàn cầu vượt mức quy định hoặc người nộp thuế có công ty mẹ tôi cao tại nước ngoài mà công ty mẹ tối cao có nghĩa vụ lập báo cáo lợi nhuận liên quốc gia theo quy định của nước sở tại.
Các nội dung được nêu cụ thể bên trên đây là một cách tổng quát nhất được sử dụng nhằm mục đích để từ đó có thể phân loại về hồ sơ khai thuế, các loại hồ sơ khai thuế. Các chủ thể có thể tìm hiểu thêm về quy định loại thuế khai theo tháng, khai theo quý, khai theo nám, khai theo từng lần phát sinh nghĩa vụ thuế, khai quyết toán thuế; khai các khoản phải nộp về phí, lệ phí do cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài thực hiện thu; kê khai, cung cấp, trao đổi, sử dụng thông tin đối với báo cáo lợi nhuận liên quốc gia; tiêu chí xác định người nộp thuế để khai thuế theo quý.
Trường hợp không phải nộp hồ sơ khai thuế:
Pháp luật nước ta cũng có quy định về trường hợp mà các chủ thể không phải nộp hồ sơ khai thuế và các trường hợp đó được cụ thể hoá ở dưới đây:
– Các chủ thể là những người nộp thuế chỉ có hoạt động, kinh doanh thuộc đối tượng không chịu thuế theo quy định của pháp luật về thuế đối với từng loại thuế.
Ví dụ: doanh nghiệp A chỉ bán các sản phẩm là giống vật nuôi và đảm bảo các tiêu chuẩn theo quy định của nhà nước cùng không phải nộp hồ sơ kê khai thuế giá trị gia tăng.
– Cá nhân có thu nhập được miễn thuế theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân và số thuế phải nộp của hộ gia đình, cá nhân thuộc đối tượng nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp có số tiền thuế phải nộp hằng năm từ 50.000 đồng trở xuống;cá nhân có số tiền thuế phát sinh phải nộp hằng năm sau quyết toán thuế thu nhập cá nhân từ tiền lương, tiền công từ 50.000 đồng trở xuống trừ cá nhân nhận thừa kế, quà tặng là bất động sản; chuyển nhượng bất động sản.
– Doanh nghiệp chế xuất chỉ có hoạt động xuất khẩu thì không phải nộp hồ sơ khai thuế giá trị gia tăng.
– Các chủ thể là những người nộp thuế tạm ngừng hoạt động, kinh doanh theo quy định ( người nộp thuế nộp thông báo tạm ngừng hoạt động sản xuất kinh doanh)
– Các chủ thể là những người nộp thuế nộp hồ sơ chấm dứt hiệu lực mã số thuế, trừ trường hợp chấm dứt hoạt động, chấm dứt hợp đồng, tổ chức lại doanh nghiệp theo quy định.
Một số lưu ý khi nộp hồ sơ khai thuế lần đầu
– Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế
Khi đã chuẩn bị đầy đủ hồ sơ khai thuế ban đầu cho doanh nghiệp của mình, người nộp hồ sơ cần quan tâm đến thời hạn nộp hồ sơ sao cho đúng.
Thời hạn nộp hồ sơ này sẽ là ngày cuối cùng của tháng ghi trên giấy phép kinh doanh, áp dụng với trường hợp doanh nghiệp bắt đầu sản xuất ngay khi nhận được giấy phép kinh doanh.
Hoặc, thời hạn sẽ là 30 ngày, tính từ ngày ghi trên giấy phép kinh doanh, áp dụng với trường hợp doanh nghiệp nhận được giấy phép kinh doanh nhưng chưa đi vào hoạt động.
– Nơi nộp hồ sơ khai thuế
Hiện nay, cơ quan thuế mà doanh nghiệp trực thuộc sẽ có trách nhiệm tiếp quản hồ sơ khai thuế lần đầu của doanh nghiệp.
Nếu doanh nghiệp vẫn thắc mắc về cơ quan thuế này thì thông tin đã có trên phiếu Thông báo về cơ quan thuế quản lý, người nộp hồ sơ chỉ cần xem lại thông báo này và kiểm tra thông tin là xong.
– Một số hồ sơ khác cần nộp song song với hồ sơ thuế lần đầu
Khi tiến hành nộp hồ sơ thuế ban đầu cho doanh nghiệp, người nộp thuế cũng nên chú ý chuẩn bị đầy đủ và nộp luôn những hồ sơ sau để đảm bảo tính hoàn chỉnh cho hồ sơ ban đầu của doanh nghiệp mình:
+ Tờ khi đăng ký thông tin sử dụng hóa đơn điện tử. Người nộp thuế cần chuẩn bị 02 bản tờ khai này và nộp tại chi cục thuế trực thuộc.
+ Tờ khai lệ phí môn bài. Tờ khai này người nộp thuế có thể nộp online ngay trên cổng thông tin của Tổng cục thuế. Và cần nộp trước khi nộp hồ sơ khai thuế lần đầu.
+ Nộp tiền lệ phí môn bài. Người nộp hồ sơ có thể dễ dàng nộp lệ phí này qua tài khoản ngân hàng.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của công ty Luật Trần và Liên Danh về quy định hồ sơ khai thuế ban đầu. Nếu bạn đọc còn vướng mắc về nội dung tư vấn trên của chúng tôi, xin vui lòng liên hệ qua địa chỉ Hotline để được tư vấn nhanh chóng và hiệu quả nhất.
