Chào bán cổ phần riêng lẻ cũng là một trong những hình thức tăng vốn điều lệ trong công ty cổ phần. Tuy nhiên, khác với những hình thức tăng vốn khác, chào bán cổ phần riêng lẻ có những đặc trưng riêng. Dưới đây là những quy định về chào bán cổ phần riêng lẻ theo Luật Doanh nghiệp 2020.
Chào bán cổ phần riêng lẻ là gì?
Chào bán cổ phần riêng lẻ là việc công ty tăng thêm số lượng cổ phần, loại cổ phần được quyền chào bán để tăng vốn điều lệ.
Luật Doanh nghiệp 2020, có hiệu lực từ 01/01/2021 chỉ quy định về chào bán cổ phần riêng lẻ của công ty cổ phần không phải là công ty đại chúng.
Khái niệm công ty đai chúng được quy định theo Khoản 1 Điều 32 Luật Chứng khoán 2019, Công ty đại chúng là công ty cổ phần thuộc một trong hai trường hợp sau đây:
Công ty có vốn điều lệ đã góp từ 30 tỷ đồng trở lên và có tối thiểu là 10% số cổ phiếu có quyền biểu quyết do ít nhất 100 nhà đầu tư không phải là cổ đông lớn nắm giữ;
Công ty đã thực hiện chào bán thành công cổ phiếu lần đầu ra công chúng thông qua đăng ký với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước theo quy định.
Như vậy, công ty cổ phần không phải là công ty đại chúng là công ty không thuộc hai trường hợp trên.
Điều kiện để thực hiện chào bán cổ phần riêng lẻ
(Áp dụng đối với công ty cổ phần không phải là công ty đại chúng).
Không chào bán thông qua phương tiện thông tin đại chúng
Không sử dụng phương tiện thông tin đại chúng để chào bán. Theo quy định tại Điều 3 Thông tư 38/2017/TT-BTTTT về hướng dẫn cơ quan báo chí xây dựng chương trình, nội dung phổ biến kiến thức quốc phòng và an ninh cho toàn dân do Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành thì nội dung này được quy định như sau: “Phương tiện thông tin đại chúng là phương tiện được cơ quan báo chí sử dụng để cung cấp, truyền dẫn thông tin tới đông đảo công chúng bao gồm các đài phát thanh, đài truyền hình, báo in, báo điện tử và trang/Cổng thông tin điện tử.”
Chào bán cho dưới 100 nhà đầu tư, không kể nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp hoặc chỉ chào bán cho nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp
Số lượng nhà đầu tư khi thực hiện chào bán bị giới hạn số lượng dưới 100 nhà đầu tư.
Thủ tục chào bán cổ phần riêng lẻ
Theo Khoản 2 Điều 125 Luật Doanh nghiệp 2020, việc chào bán cổ phần riêng lẻ trong công ty cổ phần không phải công ty đại chúng được thực hiện như sau:
Bước 1: Công ty quyết định phương án chào bán cổ phần riêng lẻ
Phương án chào bán gồm thông tin về loại, số lượng, mệnh giá cổ phần được chào bán, cách thức, điều kiện chuyển nhượng, cách thức, thời hạn thanh toán.
Bước 2: Thực hiện quyền ưu tiên mua cổ phần
Sau khi công ty quyết định phương án chào bán cổ phần riêng lẻ, thì cổ đông của công ty phải thực hiện quyền ưu tiên mua cổ phần.
Đảm bảo quyền ưu tiên mua cổ phần của các cổ đông hiện tại của công ty công ty phải thông báo đến cổ đông để bảo đảm đến được địa chỉ liên lạc của họ trong sổ đăng ký cổ đông chậm nhất là 15 ngày trước ngày kết thúc thời hạn đăng ký mua cổ phần.
Trong nội dung thông báo phải gồm đầy đủ các thông tin của cổ đông. Cụ thể, đối với cổ đông là cá nhân phải có họ, tên, địa chỉ liên lạc, quốc tịch, số giấy tờ pháp lý của cá nhân. Đối với cổ đông là tổ chức, thông tin phải gồm tên, mã số doanh nghiệp hoặc số giấy tờ pháp lý của tổ chức, địa chỉ trụ sở chính. Bên cạnh đó, thông báo phải có đầy đủ thông tin của các cổ phần được chào bán đến cổ đông.
Cổ đông có quyền chuyển quyền mua cổ phần của mình cho người khác. Trường hợp cổ đông và người nhận chuyển quyền ưu tiên mua không mua hết thì số cổ phần còn lại được bán cho người khác theo phương án chào bán cổ phần riêng lẻ. Tuy nhiên, việc chào bán cổ phần riêng lẻ với điều kiện không thuận lợi hơn so với điều kiện chào bán cho các cổ đông, trừ trường hợp Đại hội đồng cổ đông có chấp thuận khác.
Ngoài ra, Nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần chào bán theo quy định tại Điều này phải làm thủ tục về mua cổ phần theo quy định của Luật Đầu tư.
Bước 3: Đăng ký thay đổi đăng ký kinh doanh tăng vốn với cơ quan nhà nước có thẩm quyền
Do việc chào bán cổ phần riêng lẻ làm tăng vốn điều lệ, nên trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày hoàn thành đợt bán cổ phần công ty phải thực hiện đăng ký thay đổi vốn điều lệ với cơ quan đăng ký kinh doanh.
Thủ tục đăng ký thay đổi vốn điều lệ khi tăng vốn do chào bán cổ phần riêng lẻ
Hồ sơ chào bán cổ phần riêng lẻ
Công ty gửi hồ sơ chào bán cổ phần riêng lẻ để đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp đến Phòng Đăng ký kinh doanh nơi công ty đặt trụ sở chính bao gồm các giấy tờ sau đây:
Thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp do người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp ký;
Nghị quyết, quyết định của Đại hội đồng cổ đông đối với công ty cổ phần về việc thay đổi vốn điều lệ;
Văn bản của Cơ quan đăng ký đầu tư chấp thuận về việc góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đối với trường hợp phải thực hiện thủ tục đăng ký góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp theo quy định của Luật Đầu tư.
Ngoài ra công ty cổ phần cần nộp kèm:
Đại hội đồng cổ đông thông qua việc chào bán cổ phần để tăng vốn điều lệ, đồng thời giao Hội đồng quản trị thực hiện thủ tục đăng ký tăng vốn điều lệ sau khi kết thúc mỗi đợt bán cổ phần thì hồ sơ đăng ký tăng vốn điều lệ phải có các giấy tờ sau đây:
Nghị quyết và bản sao biên bản họp Đại hội đồng cổ đông về việc chào bán cổ phần để tăng vốn điều lệ, trong đó nêu rõ số lượng cổ phần chào bán và giao Hội đồng quản trị thực hiện thủ tục đăng ký tăng vốn điều lệ sau khi kết thúc mỗi đợt bán cổ phần;
Nghị quyết, quyết định và bản sao biên bản họp Hội đồng quản trị công ty cổ phần về việc đăng ký tăng vốn điều lệ công ty sau khi kết thúc mỗi đợt bán cổ phần.
Các điểm mới về quy định chào bán cổ phần riêng lẻ của Luật Doanh nghiệp năm 2020:
Quy định về thủ tục đăng ký tăng vốn điều lệ sau khi hoàn thành việc phát hành cổ phần riêng lẻ
Liên quan đến thủ tục chào bán cổ phần riêng lẻ với cơ quan đăng ký kinh doanh, theo quy định tại Luật Doanh nghiệp năm 2014, trong thời hạn 5 ngày làm việc, kể từ ngày ra quyết định chào bán cổ phần riêng lẻ, công ty phải thông báo việc chào bán cổ phần riêng lẻ với cơ quan đăng ký kinh doanh và chỉ có quyền bán cổ phần sau 5 ngày làm việc, kể từ ngày gửi thông báo mà không nhận được ý kiến phản đối của cơ quan đăng ký kinh doanh.
Luật Doanh nghiệp 2020 đã bãi bỏ quy định này, Doanh nghiệp chỉ phải thực hiện thủ tục đăng ký tăng vốn điều lệ sau khi hoàn tất việc phát hành cổ phần riêng lẻ.
Quy định về quyền ưu tiên mua cổ phần của cổ đông hiện hữu
Về quyền ưu tiên mua cổ phần của cổ đông hiện hữu, theo quy định tại Luật Doanh nghiệp năm 2014, thì việc thực hiện quyền ưu tiên mua cổ phần của các cổ đông hiện hữu không được thể hiện rõ, mà được hiểu rằng, cổ đông hiện hữu có thể được xem là đã từ bỏ quyền ưu tiên mua cổ phần mới khi nghị quyết của đại hội đồng cổ đông chấp thuận việc phát hành thêm cổ phần được thông qua.
Đến Luật Doanh nghiệp năm 2020, vấn đề này đã được làm rõ theo hướng: sau khi công ty quyết định phương án chào bán cổ phần riêng lẻ, thì cổ đông của công ty phải thực hiện quyền ưu tiên mua cổ phần; trường hợp cổ đông và người nhận chuyển quyền ưu tiên mua không mua hết, thì số cổ phần còn lại mới được bán cho người khác theo phương án chào bán cổ phần riêng lẻ với điều kiện không thuận lợi hơn so với điều kiện chào bán cho các cổ đông, trừ trường hợp đại hội đồng cổ đông có chấp thuận khác.
Quy định về nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần chào bán riêng lẻ
Về việc mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài, Luật Doanh nghiệp năm 2014 không quy định rõ thì Luật Doanh nghiệp 2020 đã nêu rõ nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần chào bán riêng lẻ phải làm thủ tục về mua cổ phần theo quy định của Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp năm 2020 đã xác định cụ thể các bước mà nhà đầu tư nước ngoài phải thực hiện, tạo cơ sở pháp lý rõ ràng cho nhà đầu tư và doanh nghiệp khi áp dụng pháp luật.
Lưu ý về việc góp vốn liên quan đến thủ tục chào bán cổ phần riêng lẻ
Cần lưu ý, theo quy định tại Nghị định 222/2013/NĐ-CP thì các doanh nghiệp không thanh toán bằng tiền mặt trong các giao dịch chuyển nhượng, mua bán phần vốn góp vào doanh nghiệp khác. Như vậy, khi chào bán cổ phần cho các doanh nghiệp thì cần yêu cầu thanh toán không bằng tiền mặt (có thể bằng chuyển khoản). Đối với cá nhân, tuy pháp luật không cấm nhưng nên yêu cầu họ thanh toán bằng chuyển khoản để tránh rủi ro xảy ra.
Phí, lệ phí:
Việc chào bán cổ phần riêng lẻ sẽ dẫn đến thay đổi vốn điều lệ – một trong những nội dung hiển thị trên Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Do vậy, theo Thông tư 47/2019/TT-BTC, khi thực hiện thủ tục thì phải nộp những khoản phí, lệ phí sau:
Loại phí, lệ phí |
Nộp hồ sơ bản giấy |
Nộp hồ sơ online |
Lệ phí thay đổi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp |
50.000 đồng/lần |
Miễn phí |
Phí công bố thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp |
100.000 đồng/lần |
100.000 đồng/lần |
Những khoản phí, lệ phí này sẽ được nộp sau khi hồ sơ được cơ quan đăng ký kinh doanh chấp thuận và yêu cầu doanh nghiệp lấy kết quả.
– Nhận kết quả hợp lệ:
Khi hồ sơ hợp lệ, Phòng ĐKKD gửi thông báo hợp lệ và yêu cầu công ty lấy kết quả. Tùy từng địa phương, doanh nghiệp có thể lựa chọn hình thức nhận kết quả tại Bộ phận một cửa – Phòng ĐKKD hoặc nhận qua đường bưu điện (đối với Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, người thực hiện thủ tục phải nhận kết quả qua dịch vụ bưu chính chứ không được đi lấy trực tiếp).
Lợi ích của doanh nghiệp khi thủ tục tục chào bán cổ phần riêng lẻ
Việc phát hành cổ phần riêng lẻ sẽ có hai lợi ích cơ bản:
Giúp dòng tiền đầu tư của nhà đầu tư sẽ được chảy vào công ty mà không phải là các cổ đông của công ty như hình thức chuyển nhượng vốn;
Nhà đầu tư/cổ đông cũng không phải chịu thuế khi thực hiện giao dịch thông qua thủ tục chào bán cổ phần riêng lẻ.
Vấn đề thanh toán khi thực hiện chào bán cổ phần riêng lẻ
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 6 Nghị định 222/2013/NĐ-CP, các doanh nghiệp không thanh toán bằng tiền mặt trong các giao dịch chuyển nhượng, mua bán phần vốn góp vào doanh nghiệp khác.
Do vậy, khi chào bán cổ phần cho các doanh nghiệp, bên mua cần lưu ý yêu cầu thanh toán không bằng tiền mặt (Ví dụ: chuyển khoản) để tránh rủi ro xảy ra.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của công ty Luật Trần và Liên Danh về chào bán cổ phần riêng lẻ. Nếu bạn đọc còn vướng mắc về nội dung tư vấn trên của chúng tôi, xin vui lòng liên hệ qua địa chỉ Hotline để được tư vấn nhanh chóng và hiệu quả nhất.