Bảo hiểm xã hội (BHXH) là một trong những chính sách an sinh hữu ích đối với người lao động, do Nhà nước tổ chức và được bảo đảm thực hiện dựa trên các văn bản pháp lý. Trên cơ sở đóng vào quỹ BHXH, người lao động sẽ được bù đắp một phần thu nhập khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập chính do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động. Luật trần và Liên danh sẽ tư vấn về thủ tục kê khai bảo hiểm xã hội cho người nước ngoài tại Ninh Thuận ngay sau đây.
Sổ bảo hiểm xã hội
Theo quy định hiện nay thì mỗi người lao động sau khi ký hợp đồng với đơn vị sử dụng lao động sẽ có sổ BHXH. Sổ BHXH là sổ ghi chép quá trình làm việc, đóng và hưởng bảo hiểm xã hội làm căn cứ để giải quyết các chế độ bảo hiểm xã hội cho người tham gia bảo hiểm theo quy định của pháp luật.
Căn cứ theo Công văn 3340/BHXH-ST năm 2017 về việc cấp sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế theo mã số bảo hiểm xã hội do Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành, quy định chi tiết về mã số BHXH và số sổ BHXH như sau:
- Thay thế cụm từ “Số sổ:” in trên bìa và tờ rời của sổ bảo hiểm xã hội bằng cụm từ “Mã số:”
Ví dụ: bìa và tờ rời sổ BHXH trước đây in “Số sổ: 0118000001”, nay được in là “Mã số: 0118000001”
- Sổ BHXH được cấp mới, cấp lại theo mẫu (mới) từ ngày 01/8/2017.
Điều kiện để người lao động nước ngoài tham gia BHXH
Căn cứ theo NĐ 143/2018/NĐ-CP quy định chi tiết về BHXH bắt buộc đối với người lao động nước ngoài thì người nước ngoài LÀM VIỆC tại Việt Nam phải đóng BHXH bắt buộc khi đáp ứng đủ cả 3 điều kiện:
- Có giấy phép lao động, chứng chỉ hoặc giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp.
- Có hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn từ đủ 01 năm trở lên với đơn vị sử dụng lao động ở Việt Nam.
- Vẫn nằm trong độ tuổi lao động, chưa đến tuổi về hưu.
Tuy nhiên, người lao động nước ngoài đáp ứng được các điều kiện trên nhưng thuộc một trong các trường hợp dưới đây thì sẽ không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc:
- Lao động nước ngoài là giám đốc điều hành, quản lý, kỹ thuật viên, chuyên gia làm việc tối thiểu 12 tháng cho doanh nghiệp nước ngoài đã hiện diện thương hiệu tại Việt Nam thì không phải đóng BHXH khi di chuyển nội bộ tại doanh nghiệp khác.
- Lao động nước ngoài tham gia ký kết, thỏa thuận nhiều hợp đồng lao động với nhiều doanh nghiệp khác nhau thì chỉ cần tham gia BHXH với doanh nghiệp đầu tiên.
Mức đóng BHXH cho người lao động nước ngoài
Căn cứ theo quy định tại Điều 12 và Điều 13 NĐ 143/2018/NĐ-CP thì MỨC ĐÓNG và tiền lương đóng BHXH cho công dân nước ngoài lao động tại Việt Nam được quy định như sau:
Tỷ lệ đóng BHXH
Theo quy định của NĐ 143/2018/NĐ-CP thì tỷ lệ đóng BHXH được chia ra thành 2 mốc thời gian.
Thứ nhất, từ ngày 1/12/2018 đến 31/12/2021, hàng tháng người sử dụng lao động sẽ dựa trên quỹ tiền lương tháng đóng BHXH của người lao động để đóng theo tỷ lệ:
- Quỹ ốm đau và thai sản: 3%.
- Quỹ bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp: 0,5%.
- Không cần đóng quỹ hưu trí, tử tuất.
- Tổng người sử dụng lao động phải đóng: 3,5% và người lao động không cần phải đóng.
Thứ hai, kể từ ngày 01/01/2022, tỷ lệ đóng BHXH dựa vào quỹ lương tham gia BHXH:
- Người sử dụng lao động đóng 3% quỹ ốm đau và thai sản; 0,5% quỹ bảo hiểm tai nạn lao động nghề nghiệp; 14% quỹ hưu trí, tử tuất. Tổng đơn vị phải đóng: 17,5%
- Người lao động nước ngoài đóng 8% vào quỹ hưu trí, tử tuất.
Tiền lương đóng BHXH
- Tiền lương đóng BHXH cho người lao động nước ngoài gồm: mức lương, phụ cấp và các khoản bổ sung kèm theo; không bao gồm các khoản phúc lợi, chế độ thưởng theo Luật lao động.
- Tiền lương đóng BHXH tối đa bằng 20 lần lương cơ sở.
Trình tự, thủ tục tham gia BHXH cho người lao động nước ngoài
Thủ tục đóng BHXH cho công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam cũng có các bước tương tự như thủ tục tham gia BHXH cho người lao động Việt Nam theo quy định của LUẬT BHXH.
Tuy nhiên, bên cạnh những thủ tục chung giống như thủ tục tham gia BHXH cho lao động Việt Nam thì khi đăng ký BHXH cho lao động nước ngoài cũng cần phải lưu ý một số điểm như:
Thủ tục đối với doanh nghiệp
Khi đăng ký BHXH cho người lao động nước ngoài, doanh nghiệp cần chuẩn bị những giấy tờ sau:
- Mẫu TK3 – TS: tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin.
- Danh sách kê khai báo tăng lao động nước ngoài tham gia BHXH: Mẫu D02 – TS.
Thủ tục đối với người lao động
- Người lao động nước ngoài khi tham gia đóng BHXH sẽ dùng mẫu TK1 – TS KÊ KHAI và chỉ dùng khi chưa được cấp mã BHXH.
- Khi điền thông tin, các dữ liệu về họ tên, quốc gia, giới tính phải được ghi theo phiên âm quốc tế.
- Hồ sơ cá nhân đính kèm là bản đã được dịch sang tiếng việt và được công chứng, chứng thực hợp lệ theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Các trường hợp người nước ngoài phải tham gia BHXH, kê khai bảo hiểm xã hội cho người nước ngoài tại Ninh Thuận
Căn cứ vào điều 2, Nghị định 143/2018/NĐ-CP có quy định chi tiết về đối tượng người lao động nước ngoài phải tham gia BHXH bắt buộc như sau:
“1. Người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc khi có giấy phép lao động hoặc chứng chỉ hành nghề hoặc giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp và có hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn từ đủ 01 năm trở lên với người sử dụng lao động tại Việt Nam.Người lao động quy định tại khoản 1 Điều này không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định tại Nghị định này khi thuộc một trong các trường hợp sau:
a) Di chuyển trong nội bộ doanh nghiệp theo quy định tại khoản 1 Điều 3 của Nghị định số 11/2016/NĐ-CP ngày 03 tháng 02 năm 2016 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Bộ luật Lao động về lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam;
b) Người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại khoản 1 Điều 187 của Bộ luật Lao động. Người sử dụng lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc bao gồm cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp. tổ chức xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội khác; cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam. doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác, tổ chức khác và cá nhân được phép hoạt động kinh doanh theo quy định của pháp luật có thuê mướn, sử dụng lao động theo hợp đồng lao động.”
Như vậy, đối tượng người lao động nước ngoài phải đóng BHXH bắt buộc khi đáp ứng đủ 3 điều kiện sau:
– Có giấy phép lao động hoặc giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp;
– Có hợp đồng lao động không xác định thời hạn hay hợp đồng lao động xác định thời hạn từ đủ 01 năm trở lên với người sử dụng lao động tại Việt Nam;
– Vẫn nằm trong độ tuổi lao động, chưa đến tuổi nghỉ hưu (tính theo độ tuổi nghỉ hưu được quy định tại điều 187, Bộ Luật Lao động).
Lưu ý: Các quyền lợi của người nước ngoài khi tham gia BHXH bao gồm: ốm đau; thai sản; tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Từ ngày 01/01/2022, người lao động nước ngoài sẽ được hưởng thêm chế độ hưu trí và tử tuất.
Thủ tục kê khai bảo hiểm xã hội cho người nước ngoài tại Ninh Thuận
Cách thức kê khai BHXH cho người nước ngoài tại Việt Nam cũng tương tự như cách thức tham gia BHXH cho người Việt Nam. Tuy nhiên, bên cạnh những thủ tục chung, có một vài lưu ý về hồ sơ như sau:
– Hồ sơ kê khai bảo hiểm xã hội cho người nước ngoài tại Ninh Thuận:
- Mẫu TK3 – TS: tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin (được ban hành kèm theo Quyết định số 595/QĐ-BHXH);
- Mẫu D02 – TS: danh sách kê khai báo tăng lao động nước ngoài tham gia BHXH.
– Hồ sơ kê khai bảo hiểm cho người nước ngoài đối với người lao động nước ngoài:
- Mẫu TK1 – TS kê khai: Khi điền thông tin, các dữ liệu về họ tên, quốc gia phải được ghi theo phiên âm quốc tế. Mẫu này chỉ dùng khi chưa được cấp mã BHXH.
- Hồ sơ cá nhân đính kèm là bản đã được dịch sang tiếng Việt. Các bản dịch này cần được công chứng, chứng thực hợp lệ theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Thủ tục kê khai bảo hiểm y tế cho người nước ngoài
Người lao động có hợp đồng lao động tại Việt Nam thì cần phải tham gia BHYT. Hồ sơ tham gia BHYT dựa theo quyết định số 1018/QĐ-BHXH, gồm những giấy tờ sau:
- 2 bản mẫu D03-TS kê khai danh sách người tham gia BHYT.
- Mẫu TK1-TS: tờ khai tham gia BHXH, BHYT cho người lao động, điền đầy đủ các thông tin và gửi lên Cơ quan Bảo hiểm nơi phụ trách của đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức,…
Lưu ý: Theo Nghị định 143/2018/NĐ-CP, mức đóng BHYT cho người nước ngoài là 4.5% mức lương tham gia BHXH. Trong đó người lao động đóng 1.5% mức lương tham gia BHXH theo quy định.
Thủ tục tham gia bảo hiểm xã hội, kê khai bảo hiểm xã hội cho người nước ngoài tại Ninh Thuận
Thủ tục đóng BHXH cho công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam về cơ bản sử dụng một số biểu mẫu tương tự đối với lao động trong nước theo đó
Hồ sơ tham gia bảo hiểm cho người nước ngoài đối với người lao động
Mẫu TK1-TS kê khai và chỉ dùng khi chưa được cấp mã BHXH
Hồ sơ tham gia bảo hiểm cho người nước ngoài đối với người sử dụng lao động
Mẫu TK3-TS: tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin ban hành theo Quyết định số 595/QĐ-BHXH.
Mẫu D02-TS danh sách kê khai báo tăng lao động nước ngoài tham gia BHXH.
Tham gia bảo hiểm y tế cho người nước ngoài
Căn cứ vào Khoản 2, Điều 1 của Luật Bảo hiểm Y tế hợp nhất, phạm vi áp dụng của Luật là bao gồm các cá nhân và tổ chức tại Việt Nam, không kể người Việt Nam hay mang quốc tịch nước ngoài. Như vậy, người Việt Nam hay người nước ngoài tham gia bảo hiểm y tế như nhau.
Người nước ngoài tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện
Theo công văn số 3170/BHXH-BT đã hướng dẫn cụ thể về việc lập danh sách và chuẩn bị đóng BHYT hộ gia đình, bao gồm các giấy tờ sau:
- Tờ khai TK1-TS của các thành viên tham gia BHYT gửi lên Cơ quan BHXH tuyến huyện.
- Mẫu DK01 kê khai thông tin các thành viên trong gia đình, nhận mẫu từ trưởng thôn, xóm, tổ dân phố, xã,…
- Mẫu DK04 kê khai danh sách những người tự đóng Bảo hiểm Y tế.
- Bản sao sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú của hộ gia đình.
- Trường hợp đã có thành viên có thẻ BHYT thì phải nộp bản chính hoặc bản chụp ảnh thẻ BHYT cũ để cơ quan Bảo hiểm giảm trừ mức đóng khi tham gia cùng hộ gia đình.
Căn cứ vào Khoản 1 Điều 7 Nghị định 146/2018/NĐ-CP, mức đóng BHYT tự nguyện cho người nước ngoài dựa vào mức lương cơ sở:
- Mức đóng của người thứ nhất tham gia BHYT tính bằng 4.5% của lương cơ sở.
- Mức đóng BHYT của người thứ hai bằng 70% người thứ nhất.
- Mức đóng của người thứ ba, thứ tư lần lượt bằng 60%, 50% người thứ nhất.
- Từ người thứ năm trở đi, mức đóng BHYT tính bằng 40% của người thứ nhất.
Người nước ngoài tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc
Người nước ngoài tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc khi sinh sống tại Việt Nam và có hợp đồng lao động với đơn vị sử dụng lao động tại Việt Nam. Căn cứ vào quyết định số 1018/QĐ-BHXH, hồ sơ tham gia BHYT bắt buộc cho người nước ngoài gồm:
- 2 bản mẫu D03-TS kê khai danh sách người tham gia BHYT.
- Mẫu TK1-TS: tờ khai tham gia BHXH, BHYT cho người lao động, điền đầy đủ các thông tin và gửi lên Cơ quan Bảo hiểm nơi phụ trách của đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức,…
Theo Nghị định 143/2018/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết Luật bảo hiểm xã hội và Luật an toàn, vệ sinh lao động về bảo hiểm xã hội bắt buộc, mức đóng BHYT cho người nước ngoài áp dụng từ 1/12/2018 đến 31/12/2021 là 4.5% mức lương tham gia BHXH. Trong đó người lao động đóng 1.5%, người sử dụng lao động đóng 3% mức lương tham gia BHXH theo quy định.
Trên đây là bài viết tư vấn về kê khai bảo hiểm xã hội cho người nước ngoài tại Ninh Thuận của Luật Trần và Liên danh. Nếu có thắc mắc hãy gọi cho chúng tôi theo số Hotline: 0969 078 234 để được tư vấn miễn phí.
