Phân tích báo cáo tài chính là bước đầu tiên để Ngân hàng hoặc nhà đầu tư quyết định cho vay hay đầu tư vào doanh nghiệp.
Do vậy, bản thân doanh nghiệp cần phân tích báo cáo tài chính tốt để biết điểm mạnh, điểm yếu hiện tại và khắc phục sao cho BCTC đẹp nhất. Bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ cung cấp đến bạn đọc các phương pháp phân tích báo cáo tài chính mới nhất.
Phương pháp phân tích tài chính doanh nghiệp
Phương pháp luận
Khi đi vào phương pháp phân tích ta cần:
Xem xét những sự kiện kinh tế trong trạng thái vận động và phát triển
Tiến hành đi sâu vào từng bộ phận cấu thành để đánh giá các tác động của các nhân tố đến chỉ tiêu phân tích
Nghiên cứu các chỉ tiêu cơ bản trong mối quan hệ biện chứng
Xác định rõ những mâu thuẫn cơ bản giữa các nhân tố để giải quyết những mâu thuẫn đó một cách hiệu quả
Các phương pháp phân tích tài chính doanh nghiệp
Trong việc phân tích tài chính doanh nghiệp bao gồm nhiều phương pháp khác nhau, cùng tìm hiểu lần lượt dưới đây:
Phương pháp so sánh
So sánh là phương pháp được các nhà phân tích sử dụng rộng rãi, phổ biến trong phân tích kinh tế phân tích tài chính.
Mục đích của phương pháp so sánh là làm rõ sự khác biệt hay những đặc trưng riêng có và tìm ra xu hướng, quy luật biến động của đối tượng nghiên cứu, từ đó giúp cho các chủ thể quan tâm có căn cứ để đề ra quyết định lựa chọn. Khi sử dụng phương pháp so sánh, các nhà phân tích cần chú ý một số vấn đề sau đây:
Điều kiện để so sánh được các chỉ tiêu
Các chỉ tiêu nghiên cứu muốn so sánh được phải đảm bảo tính
Thống nhất về nội dung kinh tế
Thống nhất về phương pháp tính toán,
Thống nhất về thời gian và đơn vị đo lường.
Gốc so sánh
Tùy thuộc vào mục đích phân tích mà lựa chọn gốc về thời gian hay không gian
Lựa chọn so sánh gốc về không gian có thể sử dụng đơn vị này với đơn vị khác, bộ phận này với bộ phận khác, khu vực này hay khu vực khác…Việc so sánh này thường được sử dụng khi cần xác định vị trí hiện tại của doanh nghiệp so với đối thủ cạnh tranh, so sánh với bình quân ngành, bình quân khu vực. Khi so sánh về mặt không gian kết quả phân tích không bị ảnh hưởng khi điểm gốc và điểm phân tích đổi chỗ cho nhau
So sánh về mặt thời gian thì điểm gốc được lựa chọn là kỹ đã qua hay kế hoạch, dự án
Khi xác định xu hướng và tốc độ phát triển của chỉ tiêu phân tích, gốc so sánh được xác định là trị số của chỉ tiêu phân tích ở kỳ trước hoặc hàng loạt kỳ trước. Lúc này sẽ so sánh trị số chỉ tiêu giữa kỳ phân tích với trị số chỉ tiêu ở các kỳ gốc khác nhau;
Khi đánh giá tình hình thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ đặt ra, gốc so sánh là trị số kế hoạch của chỉ tiêu phân tích. Khi đó, tiến hành so sánh giữa trị số thực tế với trị số kế hoạch của chỉ tiêu nghiên cứu.
Khi đánh giá vị thế của doanh nghiệp trong ngành, đánh giá năng lực cạnh tranh thường so sánh chỉ tiêu thực hiện của doanh nghiệp với bình quân chung của ngành hoặc so với chỉ tiêu thực hiện của đối thủ cạnh tranh
Các dạng so sánh
Các dạng so sánh thường được sử dụng trong phân tích là so sánh bằng số tuyệt đối, so sánh bằng số tương đối
So sánh bằng số tuyệt đối: Phản ánh quy mô của chỉ tiêu nghiên cứu nên khi so sánh bằng số tuyệt đối, các nhà phân tích tài chính sẽ thấy rõ được sự biến động về quy mô của chỉ tiêu nghiên cứu giữa kỳ (điểm) phân tích với kỳ (điểm) gốc.
So sánh bằng số tương đối: Khác với số tuyệt đối, khi so sánh bằng số tương đối, các nhà quản lý sẽ nắm được kết cấu, mối quan hệ, tốc độ phát triển, xu hướng biến động, quy luật biến động của các chỉ tiêu kinh tế. Trong phân tích tài chính, các nhà phân tích thường sử dụng các loại số tương đối sau:
Số tương đối động thái: Dùng để phản ánh nhịp độ biến động hay tốc độ biến động của chỉ tiêu và thường dùng dưới dạng số tương đối định gốc
Số tương đối điều chỉnh: Số tương đối điều chỉnh phản ánh mức độ, xu hướng biến động của mỗi chỉ tiêu khi điều chỉnh một số nhân tố nhất định trong từng chỉ tiêu phân tích về cùng một thời kỳ nhằm đưa phạm vi so sánh hẹp hơn, giảm được sự khập khiễng của phương pháp so sánh.
Phương pháp phân chia
Phương pháp này được sử dụng để phân chia quá trình và kết quả chung thành những bộ phận cụ thể theo các tiêu chí nhất định để thấy rõ hơn quá trình hình thành và cấu thành của kết quả đó theo những khía cạnh khác nhau phù hợp với mục tiêu quan tâm của từng chủ thể quản lý trong từng thời kỳ. Trong phân tích, người ta thường chi tiết quá trình phát sinh và kết quả đạt được của hoạt động tài chính doanh nghiệp thông qua những chỉ tiêu kinh tế theo những tiêu thức sau:
Chi tiết theo yếu tố cấu thành của chỉ tiêu nghiên cứu: chi tiết chỉ tiêu nghiên cứu thành các bộ phận cấu thành nên bản thân chỉ tiêu đó;
Chi tiết theo thời gian phát sinh quá trình và kết quả kinh tế: chia nhỏ qúa trình và kết quả theo trình tự thời gian phát sinh và phát triển;
Chi tiết theo không gian phát sinh của hiện tượng và kết quả kinh tế: chia nhỏ quá trình và kết quả theo địa điểm phát sinh và phát triển của chỉ tiêu nghiên cứu.
Phương pháp liên hệ, đối chiếu
Liên hệ, đối chiếu là phương pháp phân tích sử dụng để nghiên cứu, xem xét mối liên hệ kinh tế giữa các sự kiện và hiện tượng kinh tế, đồng thời xem xét tính cân đối của các chỉ tiêu kinh tế trong quá trình hoạt động.
Sử dụng phương pháp này cần chú ý đến các mối liên hệ mang tính nội tại, ổn định, chung nhất và được lặp đi lặp lại, các liên hệ ngược, liên hệ xuôi, tính cân đối tổng thể, cân đối từng phần…
Vì vậy, cần thu thập được thông tin đầy đủ và thích hợp về các khía cạnh liên quan đến các luồng chuyển dịch giá trị, sự vận động của các nguồn lực trong doanh nghiệp và mối quan hệ kinh tế của doanh nghiệp với các bên có liên quan.
– Phương pháp tính giá
Phương pháp phân tích tài chính doanh nghiệp này rất hay sử dụng trong phân tích tài chính, và được đan xen trong nhiều giai đoạn khác nhau của quá trình phân tích tài chính
– Phương pháp so sánh: đây là kỹ thuật dễ dàng sử dụng và được sử dụng rất nhiều trong các kỹ thuật phân tích. So sánh tuyệt tối về sự biến động thông qua các con số cơ học; so sánh tương đối nói về sự biến động thông qua các chỉ số %, tăng hoặc giảm qua các kỳ để từ đó có được các nhân định khác nhau cho báo cáo phân tích
– Phương pháp phân chia: sử dụng để chia nhỏ các yếu tố cần phân tích trên báo cáo tài chính, phục vụ nhiều khía cạnh phân tích khác nhau trên một bài phân tích. Các chiều có thể phân chia trên một báo cáo phân tích tài chính.
Chi tiết theo yếu tố cấu thành yếu tố cần nghiên cứu: Phân tách các chỉ tiêu nhỏ trong một chỉ tiêu lớn cần phân tích
Chi tiết theo thời gian phát sinh và kết quả: Phân tách theo dòng thời gian của một chỉ tiêu cần phân tích để khái quát sự biến động chỉ số thông qua các giai đoạn phát triển khác nhau trong doanh nghiệp
Chi tiết theo không gian: Phân tách các chỉ tiêu phân tích theo khu vực địa lý, để có được sự so sánh khác nhau giữa các vùng, miền phát sinh chỉ tiêu cần phân tích.
– Phương pháp liên hệ đối chiếu: kết hợp với các hiện tượng kinh tế, xã hội, chính trị để có được mối tương quan liên hệ với nhau, cân đối các yếu tố, luận chứng sẽ làm cho phân tích tài chính doanh nghiệp trở nên chính xác hơn về thông tin và có giá trị với các nhà quản trị, nhà đầu tư.
Phương pháp phân tích các nhân tố
Là phương pháp sử dụng các nhân tố liên quan với nhau xác lập thành một công thức toán học logic để đánh giá sự tác động qua lại giữa các nhân tố ảnh hưởng đến tài chính trong doanh nghiệp.
Ví dụ: Nguồn vốn = Vốn chủ sở hữu + Nợ vay
Sự cố định hoặc gia tăng không đáng kể của nguồn vốn thì sẽ có một sự biến động tương quan giữa vốn chủ sở hữu và nợ vay. Qua đó xác định được mức độ ảnh hưởng khác nhau của các nhân tố liên quan đến một tổ hợp các chỉ tiêu cần phân tích.
Xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố: xác định cụ thể từng nhân tố ảnh hưởng đến tình hình tài chính của doanh nghiệp.
Thay thế liên hoàn: thông thường phương pháp này nằm trong các phương trình toán học về tích số và thương số
Số chênh lệch: là một kết quả của phương pháp liên hoàn, khi nhân tố ảnh hưởng cần phân tích có liên hệ với tích số với một chỉ tiêu cần phân tích
Phương pháp cân đối: sự dung hòa giữa 2 nhân tố ảnh hưởng nhau, như ví dụ về nguồn vốn bên trên
Tính chất của các nhân tố: Khi có được các kết quả mang tính chất cơ số học, con số biết nói. Các nhà phân tích tài chính tiến hành xem xét tính chất ảnh hưởng của các nhân tố khách quan, chủ quan… để đưa ra từng quyết định cụ thể giúp doanh nghiệp có được các chiến lược phát triển khác nhau cho từng thời kỳ phân tích báo cáo tài chính.
Phương pháp dự báo
Phương pháp dự đoán là một trong các phương pháp phân tích tài chính doanh nghiệp được sử dụng để dự báo tài chính doanh nghiệp. Có nhiều phương pháp khác nhau để dự đoán các chỉ tiêu kinh tế tài chính trong tương lai; trong đó, phương pháp hồi quy được sử dụng khá phổ biến.
Theo phương pháp này, các nhà phân tích sử dụng số liệu quá khứ, dữ liệu đã diễn ra theo thời gian hoặc diễn ra tại cùng một thời điểm để thiết lập mối quan hệ giữa các hiện tượng và sự kiện có liên quan.
Mối quan hệ này được biểu diễn dưới dạng phương trình gọi là phương trình hồi quy.
Dựa vào phương trình hồi quy người ta có thể giải thích kết quả đã diễn ra, ước tính và dự báo những sự kiện sẽ xảy ra trong tương lai. Phương pháp hồi quy thường được sử dụng dưới dạng hồi quy đơn, hồi quy bội để đánh giá và dự báo kết quả tài chính của doanh nghiệp.
Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi. Để được tư vấn một cách chi tiết và đầy đủ hơn về các phương pháp phân tích báo cáo tài chính Quý khách hàng vui lòng liên hệ qua Tổng đài tư vấn pháp luật 0969 078 234 của Luật Trần và Liên Danh. Chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn, hỗ trợ Quý khách hàng những vấn đề pháp lý chất lượng hàng đầu trên toàn quốc.
