Bài tập thuế thu nhập cá nhân

Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là khoản tiền mà người lao động phải trích nộp một phần từ tiền lương, hoặc từ các nguồn thu nhập khác vào ngân sách nhà nước sau khi đã được giảm trừ. Thuế thu nhập cá nhân là một khoản thu công bằng với mọi đối tượng và góp phần làm giảm khoảng cách chênh lệch giàu nghèo bởi khoản thuế này không đánh vào những cá nhân có thu nhập thấp.

Bài tập về thuế thu nhập cá nhân là dạng bài tập rất quan trọng trong các kỳ thi công chức thuế. Hãy cùng Luật Trần và Liên Danh tìm hiểu về các dạng bài tập thuế thu nhập cá nhân có lời giải sau:

Đối tượng nộp thuế

Thuế TNCN là loại thuế trực thu đối với các thu nhập tính thuế của đối tượng nộp thuế theo quy định của pháp luật. 

Theo quy định tại Điều 1 Thông tư 111/2013/TT-BTC, người nộp thuế TNCN bao gồm cá nhân cư trú và cá nhân không cư trú đáp ứng các điều kiện luật định. Cụ thể:

Đối với cá nhân cư trú

Cá nhân cư trú là người đáp ứng một trong các điều kiện sau đây:

Một là, có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên

Thời hạn 183 ngày có mặt tại Việt Nam tính trong một năm dương lịch hoặc trong 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam, trong đó ngày đến và ngày đi được tính là một (01) ngày.

Ngày đến và ngày đi được căn cứ vào chứng thực của cơ quan quản lý xuất nhập cảnh trên hộ chiếu (hoặc giấy thông hành) của cá nhân khi đến và khi rời Việt Nam.

Trường hợp nhập cảnh và xuất cảnh trong cùng một ngày thì được tính chung là một ngày cư trú.

Lưu ý: Cá nhân có mặt tại Việt Nam theo hướng dẫn tại điểm này là sự hiện diện của cá nhân đó trên lãnh thổ Việt Nam.

Hai là, có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam theo một trong hai trường hợp sau

Có nơi ở thường xuyên theo quy định của pháp luật về cư trú

+ Đối với công dân Việt Nam: nơi ở thường xuyên là nơi cá nhân sinh sống thường xuyên, ổn định không có thời hạn tại một chỗ ở nhất định và đã đăng ký thường trú theo quy định của pháp luật về cư trú.
+ Đối với người nước ngoài: nơi ở thường xuyên là nơi ở thường trú ghi trong Thẻ thường trú hoặc nơi ở tạm trú khi đăng ký cấp Thẻ tạm trú do cơ quan có thẩm quyền thuộc Bộ Công an cấp.

Có nhà thuê để ở tại Việt Nam theo quy định của pháp luật về nhà ở

Thời hạn thuê từ 183 ngày trở lên trong năm tính thuế, cụ thể như sau:
+ Cá nhân chưa hoặc không có nơi ở thường xuyên nhưng có tổng số ngày thuê nhà để ở theo các hợp đồng thuê từ 183 ngày trở lên trong năm tính thuế cũng được xác định là cá nhân cư trú, kể cả trường hợp thuê nhà ở nhiều nơi.
+ Nhà thuê để ở bao gồm cả trường hợp ở khách sạn, ở nhà khách, nhà nghỉ, nhà trọ, ở nơi làm việc, ở trụ sở cơ quan,… không phân biệt cá nhân tự thuê hay người sử dụng lao động thuê cho người lao động.

Trường hợp cá nhân có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam theo quy định tại khoản này nhưng thực tế có mặt tại Việt Nam dưới 183 ngày trong năm tính thuế mà cá nhân không chứng minh được là cá nhân cư trú của nước nào thì cá nhân đó là cá nhân cư trú tại Việt Nam.

Việc chứng minh là đối tượng cư trú của nước khác được căn cứ vào Giấy chứng nhận cư trú. Trường hợp cá nhân thuộc nước hoặc vùng lãnh thổ đã ký kết Hiệp định thuế với Việt Nam không có quy định cấp Giấy chứng nhận cư trú thì cá nhân cung cấp bản chụp Hộ chiếu để chứng minh thời gian cư trú.

Cá nhân không cư trú

Cá nhân không cư trú là người không đáp ứng điều kiện nêu trên.

Cách Tính Thuế Thu Nhập Cá Nhân

Trước khi tìm hiểu về các dạng bài tập tính thuế TNCN hãy điểm qua các cách tính thuế TNCN. Để tính thuế TNCN cần phải xác định xem đối tượng áp dụng là cá nhân cư trú hay cá nhân không cư trú và hợp đồng lao động là dài hạn (trên 3 tháng) hay ngắn hạn (dưới 3 tháng hoặc không ký hợp đồng lao động)

Cách tính thuế TNCN đối với cá nhân cư trú

Cá nhân cư trú ký hợp đồng lao động từ 3 tháng trở lên

Thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế * Thuế suất

Trong đó:

Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế – Các khoản giảm trừ

Thu nhập chịu thuế = Tổng thu nhập – Các khoản thu nhập không chịu thuế – Các khoản thu nhập được miễn thuế

Tổng thu nhập là số tiền người sử dụng lao động trả cho người lao động bao gồm: Tiền lương, tiền công, các khoản có tính chất như tiền công, tiền lương dưới hình thức bằng tiền hoặc không bằng tiền hay các khoản trợ cấp, phụ cấp, tiền thưởng,…

Cá nhân cư trú không ký hợp đồng lao động hoặc ký hợp đồng lao động dưới 3 tháng

Căn cứ theo quy định tại Điều 25, Thông tư 111/2013/TT-BTC, trường hợp người lao động là cá nhân không ký hợp đồng hoặc ký hợp đồng lao động dưới 3 tháng sẽ bị khấu trừ thuế với mức 10% trên thu nhập

Thuế TNCN phải nộp = Tổng thu nhập trước khi trả * 10%

Cách tính thuế TNCN đối với cá nhân không cư trú

Căn cứ theo Khoản 1, Điều 18, Thông tư 111/2013/TT-BTC

Công thức tính thuế thu nhập cá nhân như sau:

Thuế TNCN phải nộp = Thu nhập chịu thuế * 20%

Với thu nhập chịu thuế là tổng các khoản tiền công, tiền lương, các khoản thu nhập khác có tính chất như tiền công, tiền lương mà cá nhân không cư trú nhận được trong kỳ thuế.

Trong trường hợp cá nhân không cư trú ký hợp đồng thử việc và có tổng thu nhập từ 2.000.000 VNĐ/ lần trở lên thì sẽ phải khấu trừ thuế TNCN với mức thuế suất là 10%

Các bậc tính thuế thu nhập cá nhân

Hiện nay, ở nước ta có 7 cấp bậc tính thuế TNCN (dựa trên thu nhập theo tháng) theo phụ lục số 01/PL-TNCN, cụ thể:

Các dạng bài tập tính thuế thu nhập cá nhân

Bài tập tính thuế thu nhập cá nhân: Dạng 1

Sau khi biết cách tính thuế TNCN đối với các cá nhân cư trú hoặc không cư trú, chúng ta cùng tìm hiểu về một số dạng bài tập tính thu nhập cá nhân.

Chị Thu là cá nhân cư trú làm việc tại công ty TNHH A, trong năm tính thuế 20X5, chị Thu nhận được các khoản thu nhập sau:

Tiền lương theo hợp đồng lao động đã ký kết (đã trừ bảo hiểm bắt buộc trích theo quy định): 30 triệu đồng/ tháng.

Thù lao tư vấn sau khi đã khấu trừ tại nguồn: 18 triệu đồng.

Tiền thưởng sáng chế (Sáng chế đã được cơ quan có thẩm quyền công nhận): 40 triệu đồng.

Phụ cấp chức vụ: 38 triệu đồng/ năm

Các khoản hỗ trợ nhận được từ công ty trong năm:

– Hỗ trợ ăn trưa: 9.6 triệu đồng

– Hỗ trợ cho việc khám chữa bệnh hiểm nghèo cho con gái: 20 triệu đồng

– Hỗ trợ trang phục: 4 triệu đồng

Lãi tiền gửi ngân hàng: 40 triệu đồng

Thu từ chuyển nhượng chứng khoán: 800 triệu đồng

Tiền cho thuê nhà nhận được trong năm 180 triệu đồng. Chị Thu trích 5 triệu đồng làm từ thiện.

Thu nhập từ bồi thường nhận được từ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ: 15 triệu đồng.