Thành lập doanh nghiệp tư nhân được xem là một thủ tục hành chính thực hiên các quy định của Luật Doanh nghiệp 2020 và các văn bản pháp luật khác có liên quan. Bài viết sau đây của luật Trần sẽ nói rõ về việc thành lập doanh nghiệp tư nhân.
Doanh nghiệp tư nhân được hiểu là gì?
Trước khi tìm hiểu các vấn đề về thành lập doanh nghiệp tư nhân và quyết định có nên lựa chọn loại hình doanh nghiệp này chúng ta cần phải hiểu khái niệm bản chất của loại hình doanh nghiệp này, qua đó thấy được các ưu điểm và nhược điểm khi thành lập công ty tư nhân so với các loại hình khác.
Doanh nghiệp tư nhân được hiểu là một trong những loại hình doanh nghiệp mà chỉ một chủ sở hữu và pháp luật quy định chỉ có thể là cá nhân, trong đó cá nhân này cần phải đáp ứng những điều kiện riêng biệt. Chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân khi tiến hành mở loại hình này sẽ không có tư cách pháp nhân và bên cạnh đó phải chịu trách nhiệm tài sản vô hạn bằng toàn bộ tài sản cá nhân của mình.
Ưu điểm khi thành lập doanh nghiệp tư nhân so với các loại hình doanh nghiệp khác
Mặc dù trên thị trường hiện nay thì việc sử dụng và thành lập doanh nghiệp tư nhân không phổ biến như những loại hình khác tuy nhiên vẫn được một số bộ phận tin tưởng sử dụng với ưu điểm vượt trội của nó như:
- Bộ máy cơ cấu tổ chức gọn nhẹ, bởi vì các quy định pháp luật doanh nghiệp hiện hành về bộ máy khi tiến hành thành lập doanh nghiệp cũng không quá chặt chẽ. Dễ dàng để chủ sở hữu có thể quản lý điều hành đặc biệt là một số trường hợp cá nhân không có nhiều kinh nghiệm trong việc điều hành hoạt động của công ty.
- Vốn đầu tư khi thành lập doanh nghiệp tư nhân của chủ sở hữu tương đối linh hoạt, có thể dễ dàng thay đổi thực hiện các thủ tục tăng giảm do chỉ do quyền quyết định của chủ sở hữu không chịu sự ràng buộc của nhiều người khác nên việc quản lý là tương đối dễ dàng.
- Linh hoạt cả trong việc tiến hành đưa ra phương hướng sản xuất kinh doanh do chỉ một người làm chủ, nên chủ sở của hữu doanh nghiệp tự mình đưa ra các lựa chọn, mô hình phương hướng với các ngành nghề mà bản thân mình mong muốn hoạt động kinh doanh, không cần thông qua các cuộc họp của hội đồng thành viên hay đại hội đồng cổ đông, cũng như quyết định thay đổi ngành nghề. Việc thành lập doanh nghiệp còn có ưu điểm khi có thể thuận tiện trong việc thực hiện tuyển dụng nhân sự, thiết kế mọi vấn đề đối với không gian làm việc của mình.
- Có thể tìm kiếm khách hàng với nhiều tiềm năng tạo sự tín nhiệm cao do doanh nghiệp tư nhân theo quy định hiện hành không có sự tách bạch tài sản với tài sản riêng của cá nhân, các nhà đầu tư sẽ cảm thấy an toàn hơn khi tiến hành đầu tư vào đây.
Bên cạnh nhiều ưu thế kể trên thì thành lập doanh nghiệp tư nhân cũng tồn tại nhiều nhược điểm mà các nhà đầu tư sản xuất kinh doanh cần cân nhắc như: phải chịu trách nhiệm tài sản với các trách nhiệm tài chính của công ty vô hạn, chính vì vậy có thể gây ra các rủi ro không đáng có; khó tiến hành hoạt động kêu gọi vốn khi không được tiến hành phát hàng bất kỳ loại chứng khoán, không có tư cách pháp nhân nên không thể sử dụng con dấu.
Điều kiện thành lập doanh nghiệp tư nhân
Theo quy định của Luật doanh nghiệp năm 2020, bên cạnh những điều kiện chung bắt buộc phải có khi thành lập doanh nghiệp, thì khi thành lập doanh nghiệp tư nhân cá nhân chủ sở hữu phải đáp ứng một điều kiện riêng như:
Điều kiện đối với chủ sở hữu của doanh nghiệp tư nhân
- Chủ doanh nghiệp tư nhân phải là cá nhân, không thuộc Điều 17 Luật Doanh nghiệp năm 2020 được thành lập và quản lý doanh nghiệp, bao gồm cán bộ, công nhân viên làm việc trong các cơ quan nhà nước, công an và các đơn vị khác, lực lượng vũ trang, chuyên gia tình hình; các thành viên không đáp ứng các điều kiện, chẳng hạn như trẻ vị thành niên dưới 18 tuổi, hành vi dân sự không đủ năng lực, v.v.
- Chủ doanh nghiệp tư nhân chỉ được thành lập doanh nghiệp tư nhân trên toàn bộ lãnh thổ Việt Nam, không thể đồng thời là chủ doanh nghiệp hoặc thành viên hợp danh của công ty hợp danh.
Chính từ quy định chủ doanh nghiệp tư nhân phải phụ trách bằng tổng thể gia sản của chính bản thân mình so với các khoản nợ và những nhiệm vụ kinh tế khác của công ty. Đồng thời chủ hộ kinh doanh buôn bán, thành viên của các công ty hợp danh cũng có thể có chung nhiệm vụ phải chịu trách nhiệm vô hạn đối với những khoản nợ và nghĩa vụ phát sinh trong quá trình hoạt động buôn bán nên hiện nay pháp luật quy định khi thành lập loại hình doanh nghiệp tư nhân, chủ doanh nghiệp tư nhân chỉ được là chủ sở hữu của một mình nó, còn không được đồng thời là thành viên của công ty hợp danh khác, chủ hộ kinh doanh để bảo vệ tính phụ trách vô hạn đối với khách hàng trong các hoạt động của doanh nghiệp tư nhân.
Tên khi tiến hành thành lập doanh nghiệp tư nhân
Đặt tên khi thành lập doanh nghiệp tư nhân ngoài những việc có nhiều ý nghĩa riêng, tương xứng với mong muốn, sở thích, có nhu cầu của chủ doanh nghiệp mà bên cạnh đó nó còn đòi hỏi phải đảm bảo an toàn thuần phong mỹ tục của VN; tránh trường hợp có dấu hiệu gây nhầm lẫn, cũng như phải tránh trùng lặp với đơn vị khác nhằm mục đích không ảnh hưởng đến các hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp khác và ngoài ra còn không được sử dụng tên của các cơ quan tổ chức của nhà nước.
Tên doanh nghiệp tư nhân sẽ bảo gồm hai thành tố là loại hình doanh nghiệp và tên riêng phù hợp tùy thuộc nhu cầu của chủ sở hữu đó là “Doanh nghiệp tư nhân” hoặc “Doanh nghiệp TN” và tên riêng.
Ngành nghề kinh doanh khi thành lập doanh nghiệp tư nhân
Doanh nghiệp tư nhân có quyền độc lập trong sản xuất kinh doanh, độc lập đưa ra lựa chọn kinh doanh trong những ngành, nghề mà luật không cấm; chủ động đưa ra những lựa chọn ngành, nghề mà mình có mong muốn sản xuất buôn bán để lập nghiệp. Do vậy chủ sở hữu khi tiến hành thành lập doanh nghiệp tư nhân có thể tự do chọn lựa các ngành nghề mà mình có nhu cầu thực hiện sản xuất kinh doanh theo danh mục trong hệ thống ngành kinh tế nước ta và chỉ cần tiến hành đăng ký với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Khi lựa chọn ngành nghề kinh doanh thì chủ sở hữu cũng cần cú ý lựa chọn sao cho phù hợp với ngành nghề mà mình có ý tưởng sản xuất kinh doanh , bởi lựa chọn sai có thể dẫn đến nhiều hệ lụy khi đi vào sản xuất kinh doanh về sau, có thể bị cơ quan nhà nước tiến hành xử phạt hành chính theo quy định trong trường hợp kinh doanh ngành nghề đã đăng ký.
Ngoài ra có nhiều ngành nghề kinh doanh hiện nay có các quy định về điều kiện như điều kiện về vốn pháp định tối thiểu phải có, điều kiện về giấy phép con, chính vì vậy khi lựa chọn vào những ngành nghề này để tiến hành thành lập doanh nghiệp tư nhân, thì chủ sở hữu cũng cần đảm bảo đầy đủ những điều kiện đó.
Trụ sở khi thành lập công ty tư nhân
Là nơi giao dịch, liên lạc của doanh nghiệp tư nhân với các cơ quan nhà nước nên ghi nhận đầy đủ việc lựa chọn và cung cấp thông tin liên quan theo bốn cấp hành chính của nước tôi. Nếu bạn ở thành thị thì phải đảm bảo từ số nhà / hutong / hutong đến đường / phố, phường, khu vực / thành phố / thị xã, tỉnh / thành phố. Nếu thuộc khu vực nông thôn thì xác định từ thôn / buôn / làng nhỏ đến xã, vùng, tỉnh / thành phố / khu vực.
Việc chọn đặt trụ sở cũng cần lưu ý đến các giấy tờ pháp lý của trụ sở như hợp đồng thuê, quyền sử dụng đất cho tư nhân. Ngoài ra, trường hợp trụ sở của nhà chung cư tư nhân không cho phép hoạt động thương mại thuê văn phòng thì trụ sở không được là căn hộ, nhà ở chung cư. Vì vậy, nếu gia chủ chưa có nhà riêng thì cần xem xét kỹ các căn hộ này trước khi chọn thuê những căn hộ này làm văn phòng.
Hướng dẫn thành lập doanh nghiệp tư nhân nhanh nhất
Để thành lập doanh nghiệp tư nhân thì việc doanh nghiệp cần làm là chuẩn bị thủ tục đăng ký kinh doanh theo quy trình sau đây:
Bước 1: Soạn thảo hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp tư nhân
Hồ sơ bao gồm:
- Giấy đề nghị thành lập doanh nghiệp tư nhân được lập theo mẫu ban hành kèm theo Thông tư 01/2021/TT-BKHĐT;
- Điều lệ doanh nghiệp tư nhân;
- Thông tin của chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân: Giấy chứng minh nhân dân, thẻ căn cước, hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị tương đương khác.
Bước 2: Nộp hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp tư nhân qua mạng
Khách hàng cần nộp hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp tư nhân qua trang đăng ký doanh nghiệp trực tuyến bằng tài khoản của mình. Hồ sơ sẽ được chuyên viên thuộc Phòng đăng ký kinh doanh thuộc tỉnh nơi doanh nghiệp đặt trụ sở tiến hành xem xét và cấp giấy phép thành lập sau 3 ngày làm việc nếu hồ sơ hợp lệ. Trong trường hợp hồ sơ không hợp lệ, chuyên viên sẽ trả lời lý do bằng văn bản.
Bước 3: Khắc con dấu và công bố nội dung đăng ký doanh nghiệp
Doanh nghiệp cần có con dấu riêng cho mình sau khi được cấp giấy chứng nhận kinh doanh. Do đó, doanh nghiệp cần phải nhanh chóng thực hiện thủ tục khắc con dấu. Hình thức của con dấu do doanh nghiệp quyết định, tuy nhiên sẽ cần phải đảm bảo có đủ những thông tin về tên công ty và mã số của doanh nghiệp.
Thời hạn quy định để một doanh nghiệp thực hiện việc công bố nội dung thông tin đăng ký doanh nghiệp mình là 30 ngày kể từ ngày có giấy chứng nhận thành lập doanh nghiệp. Bởi vậy, doanh nghiệp sau khi được cấp Giấy chứng nhận, phải tiến hành thông báo công khai trên Cổng thông tin quốc gia về nội dung đăng ký doanh nghiệp mình theo trình tự, thủ tục và sẽ phải trả phí theo quy định. Nếu doanh nghiệp tư nhân không thực hiện theo đúng quy định về nội dung và thời hạn thì sẽ bị xử phạt tùy thuộc theo mức độ vi phạm từ 1 triệu – 2 triệu VNĐ.
Thành lập Doanh nghiệp tư nhân có những lợi gì?
Tuy không có tư cách pháp nhân, nhưng doanh nghiệp tư nhân vẫn là loại hình doanh nghiệp đáng để đầu tư kinh doanh bởi những ưu điểm sau đây:
- Thứ nhất: một trong những lý do khách hàng nên lựa chọn mô hình doanh nghiệp tư nhân đó là với mô hình này chủ sở hữu doanh nghiệp sẽ là duy nhất. Bởi vậy, chủ sở hữu doanh nghiệp sẽ được quyền chủ động trong việc quyết định mọi vấn đề có liên quan đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp mình. Đồng nghĩa với việc chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân sẽ có toàn quyền trong việc quản lý doanh nghiệp mình mà không phải chia sẻ với bất kỳ đối tượng nào khác. Điều đó sẽ giúp ích trong trường hợp gặp cơ hội kinh doanh cần đến sự quyết định và quyết đoán nhanh thì lúc này sẽ không cần phải thông qua những cuộc họp bất đồng quan điểm như ở loại hình công ty TNHH hai thành viên trở lên, công ty cổ phần, hay công ty hợp danh.
- Thứ hai: khi thành lập doanh nghiệp tư nhân, chủ sở hữu của doanh nghiệp sẽ được hưởng toàn bộ lợi nhuận có được từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp mình.
- Thứ ba, dựa trên chế độ chịu trách nhiệm cá nhân vô hạn đối với mọi nghĩa vụ của doanh nghiệp nên loại hình doanh nghiệp tư nhân sẽ tạo được tạo được sự tin tưởng cho đối tác và khách hàng của mình. Từ đó giúp cho doanh nghiệp tư nhân có được những khách hàng lớn bởi lợi thế của mình so với những loại hình doanh nghiệp khác.
- Thứ tư: doanh nghiệp tư nhân ít phải chịu sự ràng buộc của pháp luật so với những loại hình doanh nghiệp khác bởi chế độ trách nhiệm vô hạn của mình, nó được coi như một sự đảm bảo cho những đối tác kinh doanh, khách hàng, tổ chức tín dụng khi tham gia hợp tác kinh doanh với doanh nghiệp rồi. Ngoài ra, doanh nghiệp tư nhân có cơ cấu tổ chức khá gọn nhẹ, đơn giản dễ dàng trong việc quản lý và điều hành.
Góp vốn khi thành lập doanh nghiệp tư nhân bằng những tài sản gì?
- Vốn đầu tư của chủ doanh nghiệp tư nhân do chính chủ doanh nghiệp tự tiến hành đăng ký. Chủ doanh nghiệp tư nhân có nghĩa vụ thực hiện việc đăng ký chính xác tổng số vốn tiến hành đầu tư, trong đó nêu rõ số vốn bằng tiền mặt theo đơn vị Đồng Việt Nam, các loại ngoại tệ được pháp luật tự do chuyển đổi, vàng và các tài sản khác; đối với vốn bằng tài sản khác còn phải ghi rõ loại tài sản, số lượng và giá trị còn lại của mỗi loại tài sản.
- Toàn bộ vốn và tài sản của doanh nghiệp tư nhân kể cả vốn vay và tài sản thuê được sử dụng vào hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân đều phải được ghi chép đầy đủ vào sổ kế toán cũng như báo cáo tài chính của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật.
- Trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, chủ doanh nghiệp tư nhân có quyền thực hiện thủ tục tăng hoặc giảm vốn đầu tư của mình vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Việc tăng hoặc giảm vốn đầu tư của chủ doanh nghiệp phải được kế toán ghi chép đầy đủ vào sổ kế toán của công ty. Trường hợp thực hiện giảm vốn đầu tư xuống thấp hơn vốn đầu tư đã đăng ký ban đầu thì chủ doanh nghiệp tư nhân chỉ được tiến hành giảm vốn sau khi đã đăng ký với Cơ quan đăng ký kinh doanh.
Thành lập doanh nghiệp tư nhân cần vốn tối thiểu bao nhiêu?
Câu trả lời là còn tuỳ vào doanh nghiệp đó sẽ đăng ký ngành nghề kinh doanh gì.
- Nếu doanh nghiệp tư nhân tiến hành đăng ký ngành nghề kinh doanh bình thường không yêu cầu mức vốn pháp định, thì theo luật không quy định mức vốn tối thiểu để thành lập doanh nghiệp. Chủ sở hữu có thể căn cứ vào tình hình kinh tế tài chính của mình cũng như mong muốn để đăng ký số vốn điều lệ. Hiện nay trên thực tế có rất nhiều trường hợp tiến hành đăng ký vốn điều lệ mà không cần chứng minh số vốn pháp định, có thể tự mình điều chỉnh theo ngành nghề mình chọn.
- Còn nếu doanh nghiệp tư nhân có thực hiện đăng ký ngành nghề kinh doanh yêu cầu mức vốn pháp định để hoạt động, thì vốn tối thiểu để thành lập công ty chính là bằng với mức quy định của ngành nghề kinh doanh đó. Theo đó với trường hợp này chủ sở hữu không thể đăng ký số vốn theo ý thích của mình mà cần phải tiến hành đăng ký sao cho số vốn ít nhất bằng số vốn pháp luật đã quy định.
Trên đây là bài viết về thành lập doanh nghiệp tư nhân. Nếu các bạn đang cần tìm một công ty tư vấn luật uy tín, nhanh chóng và hiệu quả, vui lòng liên hệ với LUẬT TRẦN VÀ LIÊN DANH! để được tư vấn một cách nhanh chóng và tốt nhất!
