Rửa tiền là một hoạt động phi pháp. Hoạt động rửa tiền được nhiều cá nhân, tổ chức lợi dụng để biến những đồng tiền phạm pháp thành hợp pháp và mang ra tiêu thụ trên thị trường.
Khái niệm rửa tiền hầu như ai cũng từng nghe đến. Tuy nhiên hiểu đúng về khái niệm này thì không phải ai cũng hiểu rõ. Chính vì vậy, trong bài viết hôm nay, Luật Trần và Liên Danh sẽ cung cấp đến các bạn những thông tin chi tiết nhất về hoạt động rửa tiền, ví dụ về rửa tiền.
Rửa tiền là gì?
Theo khoản 1 Điều 4 Luật Phòng chống rửa tiền 2012, rửa tiền là hành vi của tổ chức, cá nhân nhằm hợp pháp hóa nguồn gốc của tài sản do phạm tội mà có. Các hành vi được quy định là rửa tiền bao gồm:
Tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào giao dịch tài chính, ngân hàng hoặc giao dịch khác nhằm che giấu nguồn gốc bất hợp pháp của tiền, tài sản do mình phạm tội mà có hoặc biết hay có cơ sở để biết là do người khác phạm tội mà có;
Sử dụng tiền, tài sản do mình phạm tội mà có hoặc biết hay có cơ sở để biết là do người khác thực hiện hành vi phạm tội mà có vào việc tiến hành các hoạt động kinh doanh hoặc hoạt động khác;
Che giấu thông tin về nguồn gốc, bản chất thực sự, vị trí, quá trình di chuyển hoặc quyền sở hữu đối với tiền, tài sản do mình phạm tội mà có hoặc biết hay có cơ sở để biết là do người khác phạm tội mà có hoặc cản trở việc xác minh các thông tin đó;
Thực hiện một trong các hành vi trên đối với tiền, tài sản biết là có được từ việc chuyển dịch, chuyển nhượng, chuyển đổi tiền, tài sản do người khác thực hiện hành vi phạm tội mà có.
Chiếm hữu tài sản nếu tại thời điểm nhận tài sản đã biết rõ tài sản đó do phạm tội mà có, nhằm hợp pháp hóa nguồn gốc tài sản.
Trong đó, “tài sản” được nhắc đến ở đây bao gồm vật, tiền, giấy tờ có giá và các quyền tài sản theo quy định của Bộ luật dân sự, có thể tồn tại dưới hình thức vật chất hoặc phi vật chất; động sản hoặc bất động sản; hữu hình hoặc vô hình; các chứng từ hoặc công cụ pháp lý chứng minh quyền sở hữu hoặc lợi ích đối với tài sản đó.
Rửa tiền là một trong những hành vi xâm phạm trật tự công cộng. Theo đó, nếu thực hiện hành vi rửa tiền, cá nhân, pháp nhân thương mại sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội rửa tiền, ví dụ về rửa tiền.
Tội rửa tiền bị xử lý thế nào?
Tội rửa tiền được quy định tại Điều 324 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017. Trong đó, các mức phạt được quy định riêng cho cá nhân và pháp nhân khi phạm tội. Cụ thể:
Đối với cá nhân:
1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
a) Tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào giao dịch tài chính, ngân hàng hoặc giao dịch khác nhằm che giấu nguồn gốc bất hợp pháp của tiền, tài sản do mình phạm tội mà có hoặc biết hay có cơ sở để biết là do người khác phạm tội mà có;
b) Sử dụng tiền, tài sản do mình phạm tội mà có hoặc biết hay có cơ sở để biết là do người khác thực hiện hành vi phạm tội mà có vào việc tiến hành các hoạt động kinh doanh hoặc hoạt động khác;
c) Che giấu thông tin về nguồn gốc, bản chất thực sự, vị trí, quá trình di chuyển hoặc quyền sở hữu đối với tiền, tài sản do mình phạm tội mà có hoặc biết hay có cơ sở để biết là do người khác phạm tội mà có hoặc cản trở việc xác minh các thông tin đó;
d) Thực hiện một trong các hành vi quy định tại các điểm a, b và c khoản này đối với tiền, tài sản biết là có được từ việc chuyển dịch, chuyển nhượng, chuyển đổi tiền, tài sản do người khác thực hiện hành vi phạm tội mà có.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:
a) Có tổ chức;
b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
c) Phạm tội 02 lần trở lên;
d) Có tính chất chuyên nghiệp;
đ) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt;
e) Tiền, tài sản phạm tội trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;
g) Thu lợi bất chính từ 50.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng;
h) Tái phạm nguy hiểm.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 15 năm:
a) Tiền, tài sản phạm tội trị giá 500.000.000 đồng trở lên;
b) Thu lợi bất chính 100.000.000 đồng trở lên;
c) Gây ảnh hưởng xấu đến an toàn hệ thống tài chính, tiền tệ quốc gia.
4. Người chuẩn bị phạm tội này, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Theo quy định trên, cá nhân phạm tội rửa tiền sẽ bị phạt tù đến 15 năm, nếu chuẩn bị phạm tội thì bị phạt tù đến 03 năm. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền đến 100 triệu đồng hoặc cấm đảm nhiệm chức vụ, công việc nhất định hoặc tịch thu tài sản.
Đối với pháp nhân thương mại phạm tội rửa tiền, khoản 6 Điều 324 quy định mức phạt như sau:
6. Pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, thì bị phạt như sau:
a) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng;
b) Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, c, d, đ, e, g và h khoản 2 Điều này, thì bị phạt tiền từ 5.000.000.000 đồng đến 10.000.000.000 đồng;
c) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này, thì bị phạt tiền từ 10.000.000.000 đồng đến 20.000.000.000 đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 01 năm đến 03 năm;
d) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại Điều 79 của Bộ luật này, thì bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn;
đ) Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.
Như vậy, pháp nhân thương mại thực hiện hoạt động rửa tiền có thể bị phạt tiền đến 20 tỷ đồng hoặc thậm chí là đình chỉ hoạt động vĩnh viễn.
Theo Điều 79 Bộ luật Hình sự 2015, đình chỉ hoạt động vĩnh viễn là chấm dứt hoạt động của pháp nhân thương mại trong một hoặc một số lĩnh vực mà pháp nhân thương mại phạm tội gây thiệt hại hoặc có khả năng thực tế gây thiệt hại đến tính mạng của nhiều người, gây sự cố môi trường hoặc gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội và không có khả năng khắc phục hậu quả gây ra.
Trong đó, pháp nhân thương mại được thành lập chỉ để thực hiện tội phạm thì bị đình chỉ vĩnh viễn toàn bộ hoạt động.
Quy trình ví dụ về rửa tiền
Quy trình rửa tiền luôn được thực hiện tỉ mỉ, cẩn thận và sâu sát. Các đối tượng khi thực hiện rửa tiền đều luôn tìm mọi cách để đảm bảo bí mật, an toàn cho những dòng tiền bất hợp pháp này.
3 giai đoạn chính của quy trình rửa tiền diễn ra như sau:
Sắp xếp để đưa tiền phạm pháp vào hệ thống tài chính, các kênh đầu tư. Đây là giai đoạn cửa sổ và dễ bị phát hiện nhất khi thực hiện rửa tiền. Nếu giai đoạn này trót lọt, thì những giai đoạn sau sẽ diễn ra rất thuận lợi.
Phân tán để các khoản tiền linh hoạt chuyển đổi: chuyển từ ngân hàng này sang ngân hàng khác, chuyển từ việc đầu tư hoặc mua đi bán lại,… Thực hiện việc phân tán nhiều lần, nguồn gốc ban đầu của tài sản càng khó bị truy vết.
Quy tụ: Đây là giai đoạn mà các đối tượng rửa tiền sẽ bắt đầu gom các dòng tiền lại thành một cụm quy mô như ban đầu. Lúc này, tiền đã được “rửa” sạch, có thể dễ dàng sử dụng công khai mà không cần đề phòng bất cứ điều gì.
Không chỉ những tổ chức tội phạm, ngày nay rất nhiều doanh nghiệp cũng rửa tiền nhằm tránh thuế. Họ có thể chuyển tiền qua lại với nhau thông qua những hợp đồng ảo. Hoặc chuyển tiền đi tài khoản nước ngoài nhằm trốn thuế. Hiện nay, hoạt động rửa tiền khá phức tạp và nhà nước cũng đang nỗ lực để có các biện pháp ngăn chặn.
Ví dụ về rửa tiền
Sau đây, Luật sư Hình sự Luật Trần và Liên Danh xin đưa ra một số ví dụ về rửa tiền:
Một tổ chức tội phạm có hoạt động kinh doanh. Đây chính là bình phong vững chắc để qua mặt pháp luật. Khi đó, tiền bẩn sẽ được đưa vào tài khoản công ty thông qua doanh thu hàng ngày. Lúc đó tiền đã được chuyển thành dạng thức khác. Khi cần, tổ chức sẽ rút ra từ tài khoản công ty.
Chia nhỏ từng khoản tiền rồi chuyển qua lại giữa các tài khoản ngân hàng thông qua chức năng chuyển tiền trên điện thoại. Ngân hàng online phát triển làm tiền đề cho hàng loạt hành vi tội phạm rửa tiền và rất khó kiểm soát.
Các kênh tiền ảo được xem là một trong những kênh rửa tiền phổ biến nhất hiện nay. Đây cũng chính là lý do nhiều quốc gia còn e ngại và chưa cho phép giao dịch tiền ảo.
Chuyển tiền xuyên biên giới sang một tài khoản nước ngoài.
Dùng tiền mua bất động sản rồi bán lại để tiền bẩn thành tiền sạch.
Những thủ đoạn chính của hoạt động rửa tiền
Từ những ví dụ trên, ta có thể thấy được hoạt động rửa tiền rất tinh vi, đa dạng. Các đối tượng có nhiều thủ đoạn rửa tiền khác nhau. Trong đó có những phương thức thường được sử dụng là:
Đổi tiền mặt: Giao dịch đổi tiền mặt là một trong những hành vi rửa tiền thông dụng nhất. Việc thực hiện đổi tiền từ tiền tệ nước này qua nước khác hiện nay rất đơn giản. Vì vậy rất khó để kiểm soát được.
Mua kim loại quý: Dùng tiền từ buôn lậu, buôn ma túy, cờ bạc, mại dâm, tham nhũng để mua vàng bạc, kim cương,… Là một trong những cách rửa tiền hiệu quả. Các đối tượng có thể chia nhỏ khoản tiền và mua ở nhiều đơn vị khác nhau. Như vậy sẽ rất khó bị phát hiện ra.
Tiết kiệm ngân hàng hoặc mua trái phiếu chính phủ. Sau một thời gian, tiền sẽ được rút ra dần dần hoặc rút ra hết để tiêu xài, phục vụ các mục đích khác của tội phạm rửa tiền.
Rửa tiền từ những ngân hàng “ngầm”, có thể chuyển tiền từ nước này sang nước khác, từ thành phố này sang thành phố khác và rất dễ dàng hợp pháp hóa dòng tiền bẩn đó.
Hậu quả rửa tiền với nền kinh tế
Mục đích chính của hành vi rửa tiền chính là trốn thuế hoặc hợp pháp hóa tiền bạc phi pháp. Vì vậy, nó để lại rất nhiều hệ lụy cho nền kinh tế:
Các thống kê, báo cáo kinh tế bị sai lệch nghiêm trọng. Thống kê không phản ánh đúng tình trạng phát triển kinh tế.
Sai lệch các báo cáo tài chính của doanh nghiệp, tạo điều kiện cho doanh nghiệp trốn thuế ngày càng nhiều, thất thoát nguồn thu quốc gia và ảnh hưởng liên đới đến những doanh nghiệp làm ăn chân chính.
Tạo sự bất công xã hội.
Sự mất niềm tin của xã hội với thị trường tài chính.
Lãng phí các nguồn lực kinh tế.
Khi hoạt động rửa tiền còn tồn tại, nghĩa là nền kinh tế còn nhiều bất cập. Không chỉ tạo nên cán cân không hợp lý giữa những đơn vị làm ăn chân chính và những kẻ hoạt động bất hợp pháp, rửa tiền còn khoét sâu thêm khoảng cách giàu nghèo trong và mang đến nhiều gánh nặng cho an sinh xã hội.
Trên đây là một số thông tin về rửa tiền, quy trình rửa tiền, ví dụ về rửa tiền, cũng như phương thức của nó. Nếu có bất kì thắc gì liên quan đến vấn đề này, hãy liên hệ với công ty luật uy tín chúng tôi để được hỗ trợ nhanh nhất.
