Hành vi buôn bán hàng giả nhãn hiệu bị xử lý như thế nào, bị sản xuất hàng giả nhãn hiệu là vấn đề mà nhiều người quan tâm. Buôn bán hàng giả, sản xuất hàng giả đã gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng, gây thiệt hại trực tiếp cho chính những người tiêu dùng. Vậy pháp luật Việt Nam đã có những quy định ra sao về hành vi này, bị sản xuất hàng giả nhãn hiệu phải xử lý như thế nào?
Bài viết dưới đây Luật Trần và Liên Danh sẽ giải đáp những nội dung liên quan đến vấn đề này.
Dấu hiệu nhận biết hành vi bị sản xuất hàng giả nhãn hiệu thể hiện ở các trường hợp sau
Sử dụng dấu hiệu trùng với nhãn hiệu đã được cấp giấy chứng nhận nhãn hiệu cho hàng hóa, dịch vụ trùng với hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục đăng ký.
Sử dụng dấu hiệu trùng với nhãn hiệu được bảo hộ cho hàng hóa, dịch vụ tương tự hoặc liên quan tới hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục đăng kí kèm theo nhãn hiệu đó, nếu việc sử dụng có khả năng gây nhầm lẫn về nguồn gốc hàng hóa, dịch vụ.
Sử dụng dấu hiệu tương tự với nhãn hiệu được bảo hộ cho hàng hóa, dịch vụ trùng, tương tự hoặc liên quan tới hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục đăng ký kèm theo nhãn hiệu đó, nếu việc sử dụng có khả năng gây nhầm lẫn về nguồn gốc hàng hóa, dịch vụ.
Sử dụng Tên thương mại trùng với nhãn hiệu được bảo hộ cho hàng hóa, dịch vụ tương tự hoặc liên quan tới hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục đăng kí kèm theo nhãn hiệu đó, nếu việc sử dụng có khả năng gây nhầm lẫn về nguồn gốc hàng hóa, dịch vụ.
Sử dụng Tên miền trùng với nhãn hiệu được bảo hộ cho hàng hóa, dịch vụ tương tự hoặc liên quan tới hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục đăng kí kèm theo nhãn hiệu đó, nếu việc sử dụng có khả năng gây nhầm lẫn về nguồn gốc hàng hóa, dịch vụ.
Khi bị sản xuất hàng giả nhãn hiệu phải xử lý như thế nào?
Khi bị xâm phạm nhãn hiệu về hàng hóa, các chủ đơn nên làm theo Hướng dẫn xử lý khi bị xâm phạm nhãn hiệu hàng hóa dưới đây:
Yêu cầu bên vi phạm chấm dứt ngay hành vi vi phạm
Khi bị xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu, chủ sở hữu quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu được phép gửi thông báo bằng văn bản đến chủ thể đang có dấu hiệu xâm phạm.
Thông báo cần bao gồm các thông tin: căn cứ phát sinh, văn bằng, phạm vi, thời hạn bảo hộ.
Đặc biệt cần có nội dung ấn định một thời hạn hợp lý để người xâm phạm chấm dứt hành vi của mình.
Yêu cầu cơ quan chức năng bảo vệ
Doanh nghiệp thực hiện việc yêu cầu cơ quan có thẩm quyền thực hiện việc xử lý hành chính đối với những chủ thể có hành vi vi phạm.
Để được xử lý và giải quyết nhanh chóng, chủ sở hữu quyền đối với nhãn hiệu cần có đơn yêu cầu và thu thập tài liệu, chứng cứ chứng minh hành vi xâm phạm.
Khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại
Theo nguyên tắc, khi có hành vi vi phạm, có thiệt hại thực tế và có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm và thiệt hại thì người bị thiệt hại có quyền khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại theo quy định tại Chương XX Bộ luật Dân sự 2015 về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng.
Các bước thực hiện thủ tục xử lý vi phạm nhãn hiệu
Bước 1: Giám định nhãn hiệu
Sau khi nhận ủy quyền của doanh nghiệp, cá nhân, Luật Trần và Liên Danh tiến hành thực hiện thủ tục Giám định nhãn hiệu tại Viện khoa học sở hữu trí tuệ.
Tra cứu, xác định chính xác đối tượng giám định;
Tra cứu, xác định chính xác nội dung yêu cầu giám định;
Thời gian giám định nhãn hiệu thông thường là 22 ngày làm việc, hoặc giám định nhanh nhất là 03 ngày làm việc.
Bước 2: Tư vấn cảnh báo vi phạm đối với bên vi phạm
Sau khi có kết quả Giám định nhãn hiệu, Luật Trần và Liên Danh tiến hành thực hiện cảnh báo thông qua tư cách đại diện sở hữu trí tuệ yêu cầu bên vi phạm chấm dứt hành vi vi phạm nhãn hiệu:
Tra cứu, xác định chính xác thông tin đơn vị vi phạm;
Tư vấn, soạn thảo các văn bản yêu cầu đơn vị vi phạm chấm dứt hành vi vi phạm nhãn hiệu.
Đại diện cho doanh nghiệp liên hệ làm việc với bên vi phạm yêu cầu chấm dứt vi phạm.
Bước 3: Yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xử lý hành vi vi phạm của đơn vị vi phạm bằng biện pháp hành chính
Đại diện thực hiện thủ tục xử lý theo vi phạm hành chính: liên hệ và tiến hành nộp đơn yêu cầu xử lý vi phạm lên cơ quan nhà nước có thẩm quyền: Cơ quan quản lý thị trường, Cơ quan quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm, Cơ quan Công an Kinh tế, thanh tra Khoa học công nghệ; Bộ thông tin truyền thông, …
Xử lý hành vi buôn bán hàng giả nhãn hiệu
Trường hợp bị xử phạt vi phạm hành chính
Theo Điều 11 Nghị định số 98/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đã quy định cụ thể mức xử phát đối với hành vi buôn hàng giả nhãn hàng hóa, bao bì hàng hóa.
Trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự
Theo BLHS 2015 sửa đổi bổ sung 2017 đã quy định rõ về hình phạt đối với hành vi buôn bán, sản xuất hàng giả tại Điều 192 BLHS 2015 sửa đổi bổ sung 2017
Điều 192. Tội sản xuất, buôn bán hàng giả
Người nào sản xuất, buôn bán hàng giả thuộc một trong các trường hợp sau đây, nếu không thuộc trường hợp quy định tại các điều 193, 194 và 195 của Bộ luật này, thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
Hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật hoặc hàng hóa có cùng tính năng kỹ thuật, công dụng trị giá từ 30.000.000 đồng đến dưới 150.000.000 đồng hoặc dưới 30.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc tại một trong các điều 188, 189, 190, 191, 193, 194, 195, 196 và 200 của Bộ luật này hoặc đã bị kết án về một trong các tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
Tội sản xuất, buôn bán hàng giả theo Bộ luật hình sự
Theo Bộ luật Hình sự năm (BLHS) 2015 sửa đổi bổ sung 2017 , cấu thành tội phạm của tội buôn bán hàng giả bao gồm:
Khách thể của tội phạm:
Tội buôn bán hàng giả xâm phạm trật tự quản lý kinh tế mà cụ thể là trật tự của nền sản xuất hàng hóa, làm mất sự ổn định của thị trường, xâm hại lợi ích và sức khỏe, tính mạng của người tiêu dùng.
Đối tượng tác động của tội phạm là hàng giả (trừ các loại hàng giả thuộc phạm vi quy định của Điều 193, Điều 194 và Điều 195 BLHS 2015 sửa đổi bổ sung 2017 )
Nếu hàng giả là đối tượng tác động của các tội phạm khác thì người có hành vi buôn bán sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về các tội phạm tương ứng như Điều 202; 207; 208; 226 BLHS 2015 sửa đổi bổ sung 2017 .
Mặt khách quan của tội phạm
Thứ nhất, hành vi khách quan là hành vi buôn bán.
Thứ hai, hậu quả của tội phạm:
Thiệt hại về thể chất: bao gồm thiệt hại về tính mạng hay các tổn hại về sức khỏe cho người tiêu dùng.
Thiệt hại về vật chất: gây thiệt hại về tài sản. (Thiệt hại cho các cơ sở sản xuất kinh doanh hàng chính hãng, tài sản của người tiêu dùng khi mua phải hàng giả).
Có thể thấy cấu thành tội phạm của tội danh này rất đặc biệt, vừa là cấu thành tội phạm vật chất, vừa là cấu thành tội phạm hình thức.
Hành vi và hậu quả phải có mối quan hệ nhân quả. Hậu quả nguy hiểm xảy ra do chính hành vi đó gây nên chứ không phải do hành vi nào khác.
Thứ ba, những nội dung biểu hiện khác của mặt khách quan như: Phương tiện phạm tội; phương pháp và thủ đoạn phạm tội; thời gian, địa điểm; hoàn cảnh phạm tội.
Mặt chủ quan của tội phạm
Cá nhân hoặc pháp nhân thực hiện hành vi buôn bán hàng giả là do lỗi cố ý trực tiếp.
Động cơ, mục đích của tội phạm chủ yếu là vụ lợi. Động cơ và mục đích của tội phạm tuy không phải là dấu hiệu bắt buộc trong cấu thành tội phạm nhưng việc xác định động cơ, mục đích của cá nhân hay pháp nhân phạm tội có ý nghĩa trong việc quyết định hình phạt.
Chủ thể của tội phạm
Trong trường hợp chủ thể của tội phạm là cá nhân, phải là người có năng lực trách nhiệm hình sự và từ đủ 16 tuổi trở lên theo khoản 1, Điều 12, BLHS 2015 sửa đổi bổ sung 2017
Trong trường hợp chủ thể của tội phạm là pháp nhân, căn cứ vào Điều 75 BLHS 2015 sửa đổi bổ sung 2017 thì Điều kiện chịu trách nhiệm hình sự được quy định:
Hành vi phạm tội buôn bán hàng giả được thực hiện nhân danh pháp nhân.
Hành vi phạm tội buôn bán hàng giả được thực hiện vì lợi ích của pháp nhân.
Hành vi phạm tội buôn bán hàng giả được thực hiện có sự chỉ đạo, Điều hành hoặc chấp thuận của pháp nhân.
Phân biệt tội “buôn bán hàng giả” và tội “Xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp”
Điểm khác nhau giữa tội sản xuất, buôn bán hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp
Về mặt khách quan:
Tội buôn bán hàng giả: các hành vi lừa dối người mua để thu lợi bất chính. Hành vi buôn bán hàng giả chỉ bị truy cứu khi số lượng hàng giả tương đương với số lượng hàng thật và có giá trị từ 30.000.000 đồng trở lên hoặc nếu dưới 30.000.000 đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng, hoặc đã bị xử phạt về hành chính về hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả hoặc các hành vi như buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng cấm, sản xuất, tang trữ, vận chuyển buôn bán hàng giả lương thực, thực phẩm, thuốc men… (quy định tại các điều 188, 189, 190, 191, 193, 194, 195, 196 và 200 BLHS 2015 sửa đổi bổ sung 2017 )
Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp: hành vi dung các thủ đoạn khác nhau nhằm chiếm đoạt hoặc cố ý sử dụng bất hợp pháp các đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp được bảo hộ (gồm nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lí đang được bảo hộ tại Việt Nam). Hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp chỉ cấu thành tội phạm nếu hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích hay đạt tới quy mô thương mại.
Về đối tượng tác động:
Tội sản xuất buôn bán hàng giả: đối tượng hướng tới là hàng giả.
Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp: đối tượng bị xâm hại bao gồm nhãn hiệu hàng hóa, nhãn hiệu dịch vụ Nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu liên kết, nhãn hiệu nổi tiếng, chỉ dẫn địa lí.
Về mặt khách thể:
Tội mua bán sản xuất hàng giả: những quan hệ xã hội trong lĩnh vực quản lí chất lượng, lưu thông, phân phối hàng hóa trên thị trường và đảm bảo quyền lợi của người sản xuất và người tiêu dùng.
Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp: trật tự quản lí kinh tế, sử dụng bất hợp pháp quyền sở hữu công nghiệp của các doanh nghiệp được nhà nước Việt Nam bảo hộ.
Trên đây là một số nội dung mới nhất về bị sản xuất hàng giả nhãn hiệu phải xử lý như thế nào Luật Trần và Liên Danh gửi tới quý khách hàng. Là một đơn vị có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ, đặc biệt là đăng ký nhãn hiệu, chúng tôi tự tin là nơi để quý khách hàng tin tưởng sử dụng dịch vụ. Nếu có thắc mắc hay có vần đề cần giải đáp, hãy liên hệ ngay với Luật Trần và Liên Danh để được tư vấn chi tiết và cụ thể.
